Illinois rozmiar 16 model 'Getty' - nietypowy remontoir w amerykańskim wydaniu

[pmwas 6391]

W dzisiejszym odcinku dośc popularny mechanizm amerykańskiego producenta ze Springfield.

Nowoczesny wówczas mechanizm rozmiaru 16, model zwyczajowo nazywany 'Getty', od nazwiska pracownika, któremu przypisuje się jego zaprojektowanie.

Ostatnio na NAWCC toczyła się dyskusja, czy Isaac Getty faktycznie był autorem projektu, bo ponoć nie ma na to twardych dowodów.

 

Jak większośc mechanizmów z końca XIX wieku, ten wciaż ustawiany był przy użyciu dźwigni, i to akurat jest typowe, natomiast cała reszta - nie, co zaraz pokażę

 

 

Tak to wygląda w częściach.

 

Zbliżenie na elementy wychwytu i przekładni chodu:

 

 

 

 

Widzimy ładnie wykończone, złocone koła i stalową, polerowana kotwicę.

 

 

Balans bimetaliczny, z włosem breguetowskim i pojedynczą płyta przerzutnika.

 

 

Sekcja naciągu i nastawiania już tu zapowiada się ciekawie

 

 

Za to bęben jak bęben - ładnie zdobiony dekielek i tyle w temacie...

 

 

Po założeniu łożyska balansu, zaczyna montaż elementów remontoiru.

Na początek taka sprężynka pod jedną z zębatek...

 

 

Następnie sama zębatka i taki oto element. Nie wiem, jak by to nazwać...

 

 

 

Trzeba uważać, bo nie jest to jeszcze przymocowane.

Trzymając palicem (odzianym w rękawiczkę!) odwracamy na drugą stronę i montujemy dźwignię - niepozorne serce systemu...

 

 

Teraz możemy puścić - nie wyleci. Jak widzimy wyżłobienie w trzpieniu pasuje fo dźwigni, wiec trzeba prawidłowo zorientowac trzpien przy montażu.

Koniec dźwigni obsługiwac będzie sprzęgiełko mechanizmu nastawczego, a nacięcie (niezbyt dobrze widoczne na tym zdjeciu - pod wyżłobieniem na "półbeczkę" - piszę w cudzysłowie, bo nie wiem, jak to prawidłowo nazwać) będzie obsługiwać sprzęgiełko naciągu, które za moment.

 

 

 

Sprężynkę zapadki przykrywamy mocowana na wcisk blaszką i pora na montaż sprzęgiełka naciągu.

Jest ono zbudowane mniej więcej jak styk beczki i półbeczki w "normalnym" zegarku - dwie współosiowe zębatki, które w jedną stronę pracują razem, w druga przeskakują, dając charakterystyczne kilkanie.

 

 

To pierwszy z elementów. Sądząc po nacięciu, rozbieralny, ale nie mam mechanizmu - dawcy w zapasie, wiec nie ryzykowałem. 

 

 

 

 

To druga z zębatek.

Wewnątrz posiada pięcioramienną sprężynkę, niestety - w moim egzemplarzu - złamaną.

Trafia na mostek bębna (uwaga na spręzynkę!)...

 

 

...i zostaje przykryta drugim z elementów układanki. Też na wcisk.

 

 

Trzpień wystaje i może być wciśnięty przez wspomniana wyżej dźwignię ("serce" remontoiru, jak pisałem), co rozłącza mechanizm naciągowy.

 

 

Dalej montaż przebiega normalnie...

 

 

 

 

Tu widać pracę sprzęgiełka mechanizmu nastawczego, w zależności od pozycji dźwigni...

 

 

A poniżej sprzęgiełko naciągu:

 

 

 

Zwrócić trzeba uwagę na oś w otworku w płycie - raz bardziej, raz mniej zagłębioną...

Jest to słaby punkt tego mechanizmu - podczas nakręcania schowane małe koło naciagu jest oczywiście silnie odpychane od dużego i łożysko wyrabia się, przez co zebatki zaczynają przeskakiwać. Do tego niełatwo to naprawić, oczywiście...

 

 

 

Ćwiertnik i kolejne z kól naciągu...

 

 

Koło zmianowe przekładni wskazań...

 

 

 

Kotwica, której półmostek spiłowano na końcu - pewnie po wymianie osi w przeszłości...

 

 

 

Zespół balansu...

 

 

Koło wskazówki godzinowej i tarcza... i...

 

 

...GRA I BUCZY

 

 

Wskazówki...

 

 

To by było na tyle.

Skomplikowane, ze głowa mała, zapewne drogie i trudne w produkcji, więc rozwiazania tu zastosowane nie pojawiły sie już w kolejnych modelach.

Zwłaszcza, ze nijak nie da się tego zmodyfikować do postaci obsługiwanej położeniem wałka, a nie dźwigni.

 

Ogólnie Amerykanie prześcigali się w nietypowych rozwiązaniach końcem XIX wieku, i to jest jeden z dobitnych tego przykładów.

Chyba warto obejrzeć

 

Pozdro !

[Piotr K. 704]

Piekny Getty z mostkiem trzy palcowym moje ulubione 

co trzeba dodac ze wszystkie plyty byly wykanczane/dekorowane  czego oko wlasciciela nie widzi tak dokladnie tylko zegarmistrz moze to zobaczyc.

[ludwik.berg 23]

Super zegarek, super wykład i super zdjęcia. Dziękujemy

[lukaszr 74]

Fajne opowiadanie  , z przyjemnością się to czyta i ogląda.

[pmwas 6391]

Piekny Getty z mostkiem trzy palcowym moje ulubione 

co trzeba dodac ze wszystkie plyty byly wykanczane/dekorowane  czego oko wlasciciela nie widzi tak dokladnie tylko zegarmistrz moze to zobaczyc.

 

Prawda, że cudny?

Mam go juz od dawna, ale zawsze bałem się dotknąć, bo szkoda by było uszkodzić.

Do rozebrania zmotywowała mnie dyskusja na NAWCC, gdzie zastanawiano się, jak to jest skonstruowane. Mówisz - masz, raz jeszcze powtórzę - było warto