TRYT - czy jego radioaktywność szkodzi?

[Master Yoda 583]

Jesli kogoś zainteresuje to: -tryt jest izotopem wodoru którego jądro składa się z jednego protonu i dwu neutronów. Jest b. rzadki powstaje m.in.  w reakcjach jadrowych i oddziaływaniu promieniowania kosmicznego na atmosferę. Jego okres półrozpadu to~12,33 lat. Izotop ten jest mało trwały i rozpada się w nastepujacy sposób:- Jeden z neutronów jądra rozpada się na proton + elektron + neutrino. Wyzwalajacy się elektron ma maleńką energię ~19 keV na tyle małą że ta emanacja zwana promieniowaniem beta jest zatrymywana juz szkłem rurki z trytem. Takąż w przyblizeniu energię miały elektrony bombardujące ekran w starych telewizorach kolorowych z kineskopem. Elektrony uderzające w luminoor, którym od wewnątrz wyściełana jest rurka, powoduje jego świecenie. W zalezności od składu luminofora kolor swiecenia moze byc różny (jak w kineskopie kolorowym). N.p  siarczek cynku daje popularny seledynowy kolor. Nie jest to na pewno fosfor. Rzeczywiście dawno zauważono że fosfor biały potrafi swiecić w ciemności ale jest to wynikiem jego utleniania. Stąd wzięła sie nazwa fosforescecja dla zjawiska "samoistnego" swiecenia niektórych zwiazków. I dlatego do tej pory luminofory będące np. siarczkami cynku, baru, wapnia nazywają fosforami.

Neutrino zaś jest to czastka tak słabo reagująca z materią że potrafi np przelecieć przez glob ziemski nie powodując zderzen. Więc od niego nic nam nie grozi. 

Pozostałością po rozpadzie trytu jest atom zawierający dwa protony i jeden neutron czyli izotop helu o masie atomowej 3.

Wadą "oświetlaczy" trytowych jest to że z racji krótkiego okresu połowicznego rozpadu już po tych ~12 tu latach intensywność świecenia spadnie o połowę.

Dzieki Karol.

[Sierżant Julian 1706]

Był pewien etap gdy tego typu rozwiązania były modne a nawet konieczne. Dzisiaj to przeżytek. No chyba, że ktoś chce uchodzić w towarzystwie za twardziela, nosząc zegarek sygnowany "dla twardzieli". Często to wygląda bardzo śmiesznie gdy koleś jest ogólnie mało pozbierany i ma sporą nadwagę. Często w tych stanach dochodzi jeszcze syndrom świetnego kierowcy i niedościgłego kochanka .

 

Używam, jest przydatny w pracy. Co do nadwagi, faktycznie chętnie pozbyłbym się jakichś pięciu kilo.

[Zeno 375]

^^^

^^^

^^^

^^^

OK, też zacząłem pisać wykład...

 

Właśnie sobie uświadomiłem, że nie wszyscy forumowicze wiedzą, co to izotop, promieniowanie, itp... Wyjaśniam więc:

 

Wodór to najprostszy i najpowszechniej występujący pierwiastek chemiczny. Składa się z jądra oraz krążącego wokół niego elektronu.

Jądra 99,98% ziemskich atomów wodoru składa się z pojedynczego protonu (masywna cząstka o ładunku dodatnim).

Elektron ma ładunek ujemny, a masy nie ma prawie wcale

Izotopy to odmienne postaci atomów. Odmienność polega na dodatkowych (+-) neutronach w jądrze. Neutrony mają neutralny ładunek elektryczny i są niemal równie ciężkie jak proton.

Deuter to wodór, którego jądro składa się z protonu i neutronu.

Tryt to wodór, którego jądro składa się z protonu i dwóch neutronów.

Istnieją również izotopy wodoru mające więcej neutronów. Całkiem niedawno odkryto takie z sześcioma neutronami.

 

Tryt jest niestabilnym izotopem. Niestabilność powoduje, że "rozpada się": neutron zamienia się w proton i emituje elektron. W ten spsob powstaje atom helu, a elektron jest promieniuje. To jest promieniowanie beta. Promieniowanie beta jest bardzo łatwo absorbowane - dla trytu wystarczy kilka centymetrów zwykłego powietrza.

 

Okres połowicznego rozpadu trytu to 12,32 lat. To znaczy, ze po takim okresie połowa z dostępnych zamieni się w Hel. Skąd więc tryt na Ziemi? Przede wszystkim powstaje w sposób naturalny - na skutek działania elektromagnetycznego promieniowania słonecznego. Powstaje również przy okazji różnych zjawisk chemicznych i fizycznych.

 

Woda to H20 - czyli związek dwóch atomów wodoru i atomu tlenu. Ciężka woda to związek dwóch deuterów (czyli wodorów) i atomu tlenu. Superciężka woda - woda trytowa - to związek dwóch trytów i tlenu. Ciężką wodę można uzyskać podczas elektrolizy - tak uzyskiwano ją w norweskiej elektrowni wodnej Norsk Hydro, którą wysadzili brytyjscy komandosi. Hitler mógłby bowiem użyć ciężkiej wody do budowy reaktora, który dałby mu materiały rozszczepialne na bombę atomową. Produkcja ciężkiej wody jest nieopłacalna, toteż produkcja wody trytowej z ciężkiej wody też jest nieopłacalna.

 

Współcześnie tryt uzyskuje się jako produkt elektrowni atomowych - rozpadu nietrwałych izotopów uranu i plutonu. Jest to produkt uboczny, odpad, o niczego - niemal - niepotrzebny. Od niedawna produkuje się go specjalnie - z atomów litu. Do tej pory ludzie wyprodukowali mniej niż tonę trytu. Nieplanowane emisje trytu z elektrowni atomowych są częste, regularne, uznawane za szkodliwe i lekceważone (bo niemal natychmiast następuje ich rozproszenie w środowisku wodnym). Nie wiadomo również, jakie jest dozwolone stężenie wody trytowej w "normalnej" wodzie - limity w różnych państwach różnią się... stukrotnie.

 

Tryt nie jest więc niebezpieczny*** radioaktywnie, radiotoksycznie, czy toksycznie. Co więcej nie jesteśmy w stanie obecnie określić niebezpiecznej dawki. Za moich czasów wynosiła ona 5 milisilvertów na rok (cokolwiek to znaczy), dziś wynosi 1 mSv na rok, chyba, że pracujemy w rentgenie albo w Świerku - wówczas wynosi ona 50 mSv na rok.

 

Najważniejszym praktycznym zastosowaniem trytu są trytowe źródła światła - przede wszystkim dla celowników broni palnej. Roczne zapotrzebowanie na tryt to około 400 g (słownie - czterysta gramów). Gram kosztuje około 30 000 $. Rynek trytu wart jest całe 12 baniek.

 

Kończąc:

Tryt jest paliwem. Podczas rozpadu produkuje elektron, który to elektron zostaje zużyty przez fosfor do świecenia.

Łatwiej jest (choć to pojęceie względne) zatruć się fosforem - paskudny pierwiastek - niż skazić się trytem.

 

_____________________________

*** Nie materia, lecz dawka jest śmiertelna.

Kilkanaście litrów wody wypitych w krótkim czasie doprowadzi człowieka do śmierci, kawa jest również szkodliwa (szczególnie w postaci 50kg worka spadającego na głowę),  śmiertelna dawka marihuany to:

https://faktykonopne.pl/ile-marihuany-trzeba-spalic-aby-ja-przedawkowac/

[jasz 9]

Napisano dziś, 20:09

jasz, dnia 19 Marz 2019 - 12:11, napisał:

Zgodzę się z jednym, temat do prostych się nie zalicza, a po przeczytaniu wspomnianego postu poczułem się ... skonfundowany (ukończyłem liceum o profilu matematyczno-fizycznym). Najwyraźniej utkwiłem intelektualnie na poziomie monotlenku diwodoru...

Nie. Sądząc po tym, że napisałeś, iż...

jasz, dnia 18 Marz 2019 - 21:22, napisał:

 

Z wodą tryt tworzy wodę trytową (T2O),

...to chyba idea monotlenku wodoru Cię nieco przerasta.

 

(Wyjaśnię absolwentom liceum o profilu matematyczno-fizycznym z klas turystyczno-krajoznawczych: tryt też jest wodorem, zwykłe zmieszanie trytu z wodą da monotlenek wodoru nasycony trytem, ale nie da wody trytowej (chociaż woda trytowa to również "monotlenek wodoru").

Dokładnie tak samo, jak zwykłe zmieszanie chloru z sodem nie da soli kuchennej, pomimo że to NaCl.)

 

EOT, PL*ONK

*& Ignorant

 

 

 

 

 

Podstawowym błędem, jaki popełniłem, było niefortunne pomylenie słowa liceum z klasą, w odniesieniu do profilu swojego średniego wykształcenia.  Pisałem o monotlenku diwodoru, a nie wodoru.- to odnośnie pierwszego cytatu.

 

W drugim cytacie skopiowałem nieuważnie (MEA CULPA) fragment tekstu z witryny, na którą się powoływałem. Dla każdego "nie-humanisty" ewidentnym powinno być, że w zdaniu "Z wodą tryt tworzy wodę trytową (T2O)", zamiast: z wodą, powinno być z tlenem. Nieprawidłowym nomenklaturowo jest również podany ogólny wzór HTO, jako mieszaniny wody i superciężkiej wody  - powinno być: mieszanina T₂O i H₂O w odniesieniu do tlenku ditrytu. Nie wątpię, że Kolega to zauważył.

 

Jako ignorant mam też wątpliwości co do użytych, przez Kolegę sformułowań (uproszczeń?), np.:

- "(chociaż woda trytowa to również "monotlenek wodoru") " - naprawdę?

- "Świeci luminofor, czyli fosfor." - faktycznie?

- "Tryt jest jedynie paliwem." - co się spala?

Nie oczekuję wyjaśnień, bo zapewne mnie bardziej, niż nieco przerosną. Mam wykształcenie zawodowe, niestety nie techniczne.

[Sierżant Julian 1706]

"- "(chociaż woda trytowa to również "monotlenek wodoru") " - naprawdę?"

 

Formalnie to tlenek wodoru, wodór to nazwa zbiorcza wszystkich izotopów H. Jeśli już koniecznie posługiwać się nazwami izotopów, zwykła woda jest formalnie tlenkiem protu.

[jasz 9]

"- "(chociaż woda trytowa to również "monotlenek wodoru") " - naprawdę?"

 

Formalnie to tlenek wodoru, wodór to nazwa zbiorcza wszystkich izotopów H. Jeśli już koniecznie posługiwać się nazwami izotopów, zwykła woda jest formalnie tlenkiem protu.

 

Ależ tu "kruszymy kopie" o niuanse. Woda ogólnie (powszechnie rozumiana), czyli "woda lekka", ciężka i superciężka woda. Paliwo powinno być jądrowe, a spalanie ma też określone definicje "niehumanistyczne".

[jasz 9]

O oksydanach, tlenkach deuteru i trytu będziemy dowiadywać się coraz ciekawszych i "ciekawszych" rzeczy.

O SIEDMIU izotopach wodoru nie wspominając.

To miłe tak być pouczanym i zwiększać swoje zasoby wiedzowe ;-)

[Paweł Bury. 7190]

Ritter , jasz, Zeno i namor

Macie Panowie sporą wiedzę w temacie który jest dla mnie czarną magią - podziwiam

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ale na urlop bym z Wami nie pojechał

[jasz 9]

Ritter , jasz, Zeno i namor

Macie Panowie sporą wiedzę w temacie który jest dla mnie czarną magią - podziwiam

 

Ale na urlop bym z Wami nie pojechał

 

Hmm... ufam, że jest to komplement. Przynajmniej w odniesieniu do mojej osoby. Ksobny jestem.  

[albiNOS 01 1081]

Nie zapomnę jak któregoś pięknego majowego dnia, jedna z nauczycielek mojego przedszkola powiedziała przerażona do koleżanki, że wstaje rano a tu wszystkie rośliny pokryte białym pyłem. Jakaś panika ogólna była, że coś wybuchło u ruskich, że jakaś czarnobuma czy coś.

[Sierżant Julian 1706]

Ależ tu "kruszymy kopie" o niuanse. Woda ogólnie (powszechnie rozumiana), czyli "woda lekka", ciężka i superciężka woda. Paliwo powinno być jądrowe, a spalanie ma też określone definicje "niehumanistyczne".

 

Nie, tak sobie tylko gadamy, profesorska konwersacja o technicznych aspektach profesji. Nic szczególnego. W realu pilibyśmy przy tym kawę z koniaczkiem.

[jasz 9]

Nie, tak sobie tylko gadamy, profesorska konwersacja o technicznych aspektach profesji. Nic szczególnego. W realu pilibyśmy przy tym kawę z koniaczkiem.

 

Jakieś ideały, marzenia i złudzenia trzeba mieć.

Aby pozostać w temacie: zamówiłem zegarek z "rureczkami trytowymi": 12 na tarczy i 2 na wskazówkach - razem 14, w tym 13 zielonych i 1 pomarańczowo-żółta. Czekam na realizację.