Skocz do zawarto艣ci
Szukaj w
  • Wi臋cej opcji...
Znajd藕 wyniki, kt贸re zawieraj膮...
Szukaj wynik贸w w...
News will be here
Yodek

Porady potrzebuj臋 馃槉

Rekomendowane odpowiedzi

Tak z ciekawostek. Przera偶ony w艂a艣ciciel, drugi osobnik pad艂 z wra偶enia i psuj膮cy wahad艂o facet, kt贸ry nie ma zielonego poj臋cia o zegarach. Nie mam zgody na publikacj臋 wizerunk贸w, ale mo偶e b臋dzie mi to wybaczone. :)

IMG_7357.thumb.JPG.4e0711369e144a78538a0f83a20cc702.JPG


Tolerancja musi by膰 nietolerancyjna wobec nietolerancji. N臎mec z Kr谩lovce

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Poznaj臋聽koszul臋聽,pude艂ko聽聽 nadrobiazgiazegarjestjedynywswoim rodzaju鈥oby艂yczasy.

Edytowane przez janekp

Znane s膮 tysi膮ce sposob贸w zabijania czasu,ale nikt nie wie, jak go wskrzesi膰.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Janek , no to pochwal si臋 swoim wisz膮cym roczniakiem 馃槈


Czasem lepiej powiedzie膰 co艣, nie m贸wi膮c NIC!聽聽馃

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Pami臋tam to spotkanie, te偶 w nim uczestniczy艂em.聽:):)

:)Tego roczniaka i jego wahad艂o te偶 ogl膮da艂em bardzo dok艂adnie.:)

Moim zdaniem przepi臋kny zegar i zegar pe艂en symboli, wahad艂o ma w kszta艂cie ber艂a, a uk艂ad k贸艂 w kszta艂cie litery V.

Z tego co mi wiadomo, to na 艣wiecie znanych i skatalogowanych聽jest tylko 5 takich egzemplarzy.聽

Jest jeszcze w Polsce te偶聽w idealnym stanie wisz膮cy roczniak kt贸ry jest jednym z 12 prototyp贸w wyprodukowanych przez jedn膮 z fabryk dla Antona Hardera, to absolutny unikat.

Z tych 12 prototyp贸w przetrwa艂o do obecnych czas贸w zaledwie kilka r贸偶nych prototypowych egzemplarzy.聽聽

Jest r贸wnie偶 w Polsce roczniak z wychwytem cylindrowym kt贸ry jest uznawany za prototyp聽wszystkich roczniak贸w produkowanych w Europie.

Dzi臋ki niezwyk艂ej uprzejmo艣ci ich w艂a艣cicieli, mia艂em t膮 niezwyk艂膮 przyjemno艣膰 偶e mog艂em je wszystkie dotkn膮膰 i obejrze膰.聽

Mog臋 r贸wnie偶 napisa膰, 偶e IMO pisz膮cy na naszym forum polscy kolekcjonerzy maj膮 w swoich kolekcjach w idealnym聽i oryginalnym stanie zachowania absolutnie najwi臋ksze roczniakowe unikaty z niemal偶e wszystkich聽fabryk i manufaktur.

Mam nadziej臋 偶e stworzymy kiedy艣 obszerny i bogato ilustrowany katalog (np. wirtualny) zegar贸w rocznych b臋d膮cych w艂asno艣ci膮 polskich kolekcjoner贸w.

Pami臋tam jeszcze kilka lat temu kupienie zegara krzy偶owego od Eppnera graniczy艂o wr臋cz z cudem.

Pami臋tam jak kilka lat temu specjalnie pojecha艂em do jednego z naszych koleg贸w do 艁odzi 偶eby na spokojnie i bez po艣piechu obejrze膰 krzy偶owca w naturze, a obecnie znany聽polski kolekcjoner ma idealnie odrestaurowanych kilkana艣cie r贸偶nych egzemplarzy.聽

Jak dla mnie, to absolutny cud.聽聽

Mam nadziej臋 偶e uda mi si臋 je kiedy艣 dotkn膮膰 i zobaczy膰 na w艂asne oczy.聽

Edytowane przez dziadek

Ka偶dy stary cz艂owiek ma swoj膮 histori臋 i pow贸d, dlaczego jest taki, a nie inny. Pomy艣l o tym, zanim mnie os膮dzisz.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

O ile dobrze rozumiem, to ten jest jednym z 12 prototyp贸w wyprodukowanych przez sp贸艂k臋 z Tribergu przy wsp贸艂pracy z Antonem Harderem.聽

Numer 10, wychwyt Grahama, sygnowany,聽 czyli nie Becker, chocia偶 pewien Jego wk艂ad w tym jest, bo zosta艂 udoskonalony przez fachowc贸w z Tribergu...聽

Ciekawy by艂em zdj臋膰 tego pierwszego - tego z szatni.聽

Jest to te偶 prototyp, ale przy wsp贸艂pracy Hardera z Beckerem,聽

tylko czy jest tam sygnatura GB i jaki wychwyt, bo w ich wsp贸艂pracy nie by艂o Grahama...聽

Na podstawie materia艂贸w z forum i Zegarki i Pasja.聽

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Dla mnie prototyp to jeden gora 2 egzemplarze.

Ten zegar wisz膮cy z tego co czyta艂em kiedy艣 by艂 wypuszczony w kilku lub kilkunastu egzemplarzach- czyli jaka艣 seria.

12 prototyp贸w-je艣li dobrze pami臋tam numer 10 to by艂 roczny cylinder kt贸ry by艂 pokazany na forum. By艂 w艂asno艣ci膮 kolegi Kumite a teraz ma go Pan chyba z Wroc艂awia.

Oczywi艣cie mog臋 si臋 myli膰 .

Zdjecia z aukcji ebay USA

s-l1600 (5).jpg

Edytowane przez old time

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Dzi臋ki, ale chodzi艂o o wisz膮cy.聽

IMG_20220126_215456.thumb.png.37bdbaa8f674aaa5050f59a62033404a.png

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
25 minut temu, JASI napisa艂(-a):

Dzi臋ki, ale chodzi艂o o wisz膮cy.聽

IMG_20220126_215456.thumb.png.37bdbaa8f674aaa5050f59a62033404a.png

Pozdrawiam Jacek聽

O ile dobrze rozumiem, to ten jest jednym z 12 prototyp贸w wyprodukowanych przez sp贸艂k臋 z Tribergu przy wsp贸艂pracy z Antonem Harderem.聽

Numer 10, wychwyt Grahama, sygnowany,聽 czyli nie Becker, chocia偶 pewien Jego wk艂ad w tym jest, bo zosta艂 udoskonalony przez fachowc贸w z Tribergu...

Tak聽 dobrze聽 rozumiesz-to聽 wlasnie ten聽 ze聽 zdjecia聽 聽powzyej,sygnowany GW聽 CIE,wychwyt聽 Grahama,Harderwiszacy.

na聽 zdjeciu聽 kolegi聽 Anansi聽 jest聽 GB wiszacy , sygnowany ,plyty聽 trapezowe聽 wychwyt聽 Grahama.聽-

Edytowane przez janekp

Znane s膮 tysi膮ce sposob贸w zabijania czasu,ale nikt nie wie, jak go wskrzesi膰.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Dzi臋kuj臋 bardzo za wyja艣nienia.聽

Taki zegar to pere艂ka, wart ka偶dych pieni臋dzy, unikat na skal臋 艣wiatow膮.聽

Szkoda, 偶e ze wsp贸艂pracy Hardera z Willmannem nic si臋 nie zachowa艂o.聽

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
3 godziny temu, JASI napisa艂(-a):

Dzi臋kuj臋 bardzo za wyja艣nienia.聽

Taki zegar to pere艂ka, wart ka偶dych pieni臋dzy, unikat na skal臋 艣wiatow膮.聽

Szkoda, 偶e ze wsp贸艂pracy Hardera z Willmannem nic si臋 nie zachowa艂o.聽

Pozdrawiam Jacek聽

Jakbys聽 znalazl聽 gdzies stare聽 wpisy聽 kol dziadek聽 to聽 sa聽 tam wyjasnienia聽 i odnosnie聽 wspolpracy聽 z Willmanem oraz聽 co聽 uwaza聽 sie聽 za聽 owoc聽 ich聽 znajomosci. JH聽 Na聽 NAWACu tez聽 to聽 gdzies聽 ladnie聽 opisuje,on ma dostep聽 do duzej bazy danych o zegarach torsyjnych a nawet kilka聽 unikatowych posiada.No聽 ale聽 zepsulismy聽 temat聽 Malgosi聽 ,spadamy....


Znane s膮 tysi膮ce sposob贸w zabijania czasu,ale nikt nie wie, jak go wskrzesi膰.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
45 minut temu, janekp napisa艂(-a):

No聽 ale聽 zepsulismy聽 temat聽 Malgosi聽 ,spadamy....

O przepraszam - to jest temat o wszystkim dla wszystkich. Nie da si臋 tu niczego "zepsu膰" 馃榿鉁岋笍

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
7 godzin temu, JASI napisa艂(-a):

Dzi臋ki, ale chodzi艂o o wisz膮cy.聽

IMG_20220126_215456.thumb.png.37bdbaa8f674aaa5050f59a62033404a.png

Pozdrawiam Jacek聽

To s膮 dwa prototypy z numetem 10 馃榿- zrobione w roznych fabrykach i maj膮 r贸偶ne wychwyty.Da mnie prototyp to co艣 co zosta艂o zrobione poza seri膮. Tak jest w przypadku tego GB cylindra-nie ma numeru seryjnego i sygnatur .

Ciekawe czy za par臋 lat nie poka偶e si臋 gdzie艣 drugi taki sam wisz膮cy Harder np. z numerem 15 lub 13聽

Chyba gdzies ju偶 widzia艂em identyczne wahadlo-w wisz膮cym roczniaku..

Musia艂em 藕le zrozumie膰 poniewa偶 my艣la艂em 偶e ten wisz膮cy GB uwa偶asz za prototyp.

Edytowane przez old time

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
11 godzin temu, janekp napisa艂(-a):

Jakbys聽 znalazl聽 gdzies stare聽 wpisy聽 kol dziadek聽 to聽 sa聽 tam wyjasnienia聽 i odnosnie聽 wspolpracy聽 z Willmanem oraz聽 co聽 uwaza聽 sie聽 za聽 owoc聽 ich聽 znajomosci. JH聽 Na聽 NAWACu tez聽 to聽 gdzies聽 ladnie聽 opisuje,on ma dostep聽 do duzej bazy danych o zegarach torsyjnych a nawet kilka聽 unikatowych posiada.No聽 ale聽 zepsulismy聽 temat聽 Malgosi聽 ,spadamy....

Najwi臋cej informacji na ten temat jest chyba w artykule Kol. @dziadek

zamieszczonym na stronie Zegarki i Pasja.聽

Dotar艂em te偶 przez Google do naszego archiwum, bo nasza wyszukiwarka tego nie widzi,聽

do tematu Anton Harder, gdzie te偶 jest sporo materia艂u, tylko cz臋艣膰 zdj臋膰 czas ju偶 wymaza艂.聽

Nie dotar艂em jeszcze do NAWCC.聽

10 godzin temu, old time napisa艂(-a):

Musia艂em 藕le zrozumie膰 poniewa偶 my艣la艂em 偶e ten wisz膮cy GB uwa偶asz za prototyp.

W sumie dobrze zrozumia艂e艣, bo tak go traktuj臋.聽

Gustav Becker we wsp贸艂pracy z Harderem wyprodukowa艂 ok. 500-700 roczniak贸w z wychwytem szpindlowym, z czego tylko niewielk膮 ilo艣膰 stanowi艂y wisz膮ce.聽

Ze wzgl臋du na wysok膮 cen臋 i niedok艂adno艣膰 chodu ma艂o z nich trafi艂o do sprzeda偶y.聽

Mo偶na zatem powiedzie膰, 偶e by艂a to seria prototypowa, seria pr贸bna.聽

Przy tak ma艂ej ilo艣ci tego typu zegar贸w mo偶na go nazwa膰 prototypem.聽

Czytaj膮c materia艂y jako艣 藕le sobie zakodowa艂em, 偶e Harder z Beckerem spotkali si臋 dwa razy, 偶e Becker produkowa艂 seri臋 roczniak贸w聽 z wychwytem cylindrowym przy wsp贸艂pracy z Harderem.聽

Ale po dok艂adnej analizie stwierdzi艂em, 偶e nie, 偶e by艂 to projekt Beckera.聽

Z Harderem by艂a seria z wychwytem szpindlowym i to by艂o po wsp贸艂pracy z Willmannem.聽

Ten wisz膮cy GB pokazany przez naszego forumowego Koleg臋 w Wa艂brzychu i R臋szowie,聽

my艣l臋 偶e ma wychwyt szpindlowy, a nic wi臋cej na jego temat nie znalaz艂em.聽

Znalaz艂em te偶 informacj臋, 偶e Harder sam skonstruowa艂 mechanizm, kt贸ry wsp贸艂pracowa艂 z wahad艂em jego pomys艂u, ciekawe jak to wygl膮da艂o.聽

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
46 minut temu, JASI napisa艂(-a):

Najwi臋cej informacji na ten temat jest chyba w artykule Kol. @dziadek

zamieszczonym na stronie Zegarki i Pasja.聽

Dotar艂em te偶 przez Google do naszego archiwum, bo nasza wyszukiwarka tego nie widzi,聽

do tematu Anton Harder, gdzie te偶 jest sporo materia艂u, tylko cz臋艣膰 zdj臋膰 czas ju偶 wymaza艂.聽

Nie dotar艂em jeszcze do NAWCC.聽

W sumie dobrze zrozumia艂e艣, bo tak go traktuj臋.聽

Gustav Becker we wsp贸艂pracy z Harderem wyprodukowa艂 ok. 500-700 roczniak贸w z wychwytem szpindlowym, z czego tylko niewielk膮 ilo艣膰 stanowi艂y wisz膮ce.聽

Ze wzgl臋du na wysok膮 cen臋 i niedok艂adno艣膰 chodu ma艂o z nich trafi艂o do sprzeda偶y.聽

Mo偶na zatem powiedzie膰, 偶e by艂a to seria prototypowa, seria pr贸bna.聽

Przy tak ma艂ej ilo艣ci tego typu zegar贸w mo偶na go nazwa膰 prototypem.聽

Czytaj膮c materia艂y jako艣 藕le sobie zakodowa艂em, 偶e Harder z Beckerem spotkali si臋 dwa razy, 偶e Becker produkowa艂 seri臋 roczniak贸w聽 z wychwytem cylindrowym przy wsp贸艂pracy z Harderem.聽

Ale po dok艂adnej analizie stwierdzi艂em, 偶e nie, 偶e by艂 to projekt Beckera.聽

Z Harderem by艂a seria z wychwytem szpindlowym i to by艂o po wsp贸艂pracy z Willmannem.聽

Ten wisz膮cy GB pokazany przez naszego forumowego Koleg臋 w Wa艂brzychu i R臋szowie,聽

my艣l臋 偶e ma wychwyt szpindlowy, a nic wi臋cej na jego temat nie znalaz艂em.聽

Znalaz艂em te偶 informacj臋, 偶e Harder sam skonstruowa艂 mechanizm, kt贸ry wsp贸艂pracowa艂 z wahad艂em jego pomys艂u, ciekawe jak to wygl膮da艂o.聽

Pozdrawiam Jacek聽

Ten wisz膮cy GB pokazany przez naszego forumowego Koleg臋 w Wa艂brzychu i R臋szowie,聽

my艣l臋 偶e ma wychwyt szpindlowy, a nic wi臋cej na jego temat nie znalaz艂em

akurat ten ma聽 wychwyt聽 Grahama聽 ,kotwica,byly tez聽 wrzecionowe聽 wiszace聽 owszem.Jeden聽 jest聽 w聽 Singapurze .


Znane s膮 tysi膮ce sposob贸w zabijania czasu,ale nikt nie wie, jak go wskrzesi膰.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
2 godziny temu, janekp napisa艂(-a):

Ten wisz膮cy GB pokazany przez naszego forumowego Koleg臋 w Wa艂brzychu i R臋szowie,聽

my艣l臋 偶e ma wychwyt szpindlowy, a nic wi臋cej na jego temat nie znalaz艂em

akurat ten ma聽 wychwyt聽 Grahama聽 ,kotwica,byly tez聽 wrzecionowe聽 wiszace聽 owszem.Jeden聽 jest聽 w聽 Singapurze .

To co艣 mi tu nie pasuje...聽

Z tego co pisze Kolega @dziadekto Harder pracowa艂 z Beckerem nad wychwytem wrzecionowym, a 偶e to si臋 nie sprawdzi艂o, to zaniechali produkcji.

Potem Harder wsp贸艂pracowa艂 ze sp贸艂k膮 G.W&Cie nad wychwytem Grahama.聽

Czy to znaczy, 偶e Becker udoskonali艂 mechanizm i dalej sam robi艂 zegary z wychwytem Grahama.聽

Oczywi艣cie mam tu na my艣li wisz膮ce z wahad艂em skr臋tnym.聽

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
Godzin臋 temu, JASI napisa艂(-a):

To co艣 mi tu nie pasuje...聽

Z tego co pisze Kolega @dziadekto Harder pracowa艂 z Beckerem nad wychwytem wrzecionowym, a 偶e to si臋 nie sprawdzi艂o, to zaniechali produkcji.

Potem Harder wsp贸艂pracowa艂 ze sp贸艂k膮 G.W&Cie nad wychwytem Grahama.聽

Czy to znaczy, 偶e Becker udoskonali艂 mechanizm i dalej sam robi艂 zegary z wychwytem Grahama.聽

Oczywi艣cie mam tu na my艣li wisz膮ce z wahad艂em skr臋tnym.聽

Pozdrawiam Jacek聽

wrzecionowe i聽 cylindry聽 to聽 pierwszy聽 okres聽 i聽 tutaj聽 na聽 razie聽 ich聽 nie聽 pokazalismy,sa聽 tez聽 w Polsce egzemplarze tych聽 zegarow聽 pod聽 kloszem.Ja聽 takich聽 nie聽 posiadam聽

GEDC6366.JPG

GEDC6367.JPG

GEDC6365.JPG


Znane s膮 tysi膮ce sposob贸w zabijania czasu,ale nikt nie wie, jak go wskrzesi膰.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Dzi臋kuj臋 bardzo.聽

Pozdrawiam Jacek聽


"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Powy偶ej Kol. Kumite do艂膮czy艂 Ci link do opisu roczniak贸w z wychwytem cylindrowym.聽

Poni偶ej do艂膮cz臋 Ci ca艂膮 histori臋 produkcji roczniak贸w z wychwytem szpindlowym.聽

Natomiast seryjna produkcja roczniak贸w u Beckera z wychwytem Grahama rozpocz臋艂a si臋 od numeru oko艂o 1 632 604.

Roczniak z numerem 1632604 jest jak do tej pory najstarszym znanym i skatalogowanym roczniakiem wyprodukowanym przez fabryk臋 Beckera z wychwytem Grahama i stoi u mnie na p贸艂ce.聽

Kupi艂em go w 2011 roku za 527 z艂.聽:)

Skopiowa艂em Ci opis z tematu o Harderze.

"Napisz臋 troch臋 o samym Antonie Harderze i jego osi膮gni臋ciach.

Anton Johann Harder urodzi艂 si臋 16 sierpnia 1811r. w Sankt Petersburgu.

Pochodzi艂 z niemieckiej do艣膰 zamo偶nej kupieckiej rodziny, kt贸ra za czas贸w Katarzyny II przenios艂a si臋 z g艂臋bi Niemiec do Tallina a nast臋pnie do Sankt Petersburga. Anton by艂 cz艂owiekiem zdolnym, utalentowanym i ju偶 od wczesnej m艂odo艣ci przejawia艂 du偶y talent do handlu i interesowa艂 si臋 og贸lnie poj臋t膮 technik膮.

O偶eni艂 si臋 16 listopada 1838r. z Charlott膮 Wilhelmin膮 Dencker, c贸rk膮 bogatego w艂a艣ciciela ziemskiego z Meklemburgii i za namow膮 te艣cia zosta艂 r贸wnie偶 w艂a艣cicielem ziemskim. Kilkakrotnie zmienia艂 maj膮tki ziemskie a偶 w ko艅cu kupi艂 w 1864r. 630 hektarowy maj膮tek dworski w obecnym R臋szowie ko艂o 艢cinawy. Wcze艣niej by艂 w艂a艣cicielem niewielkiego maj膮tku w okolicach obecnej Buczyny ko艂o G艂ogowa

Pa艅stwo Harder mieli czw贸rk臋 dzieci, dw贸ch syn贸w ,Herman i Carl i dwie c贸rki, Elisabeth i Agnes.

Anton Harder lubi艂 du偶o podr贸偶owa膰 i w艂a艣nie podczas jednej z takich kilkutygodniowych podr贸偶y, kt贸r膮 odby艂 do Francji zaraz po zako艅czeniu wojny francusko-pruskiej (19 lipiec 1870 do 10 maj 1871) w po艂owie 1871r i spaceruj膮c wielokrotnie wzd艂u偶 rzeki Mozy pewnego dnia zaobserwowa艂 w jednym z niewielkich port贸w, jak na ramieniu d藕wigu prze艂adowywany 艂adunek wisz膮cy na linie wykonuje ruchy skr臋tne wok贸艂 w艂asnej osi. Zainspirowany ciekawym zjawiskiem poszuka艂 k臋pki wysokiej trawy, wyrwa艂 kawa艂ek z ziemi (podobno by艂 w tej trawie wro艣ni臋ty kawa艂ek od艂amku pozosta艂ego po wojnie) i zawiesi艂 na ga艂臋zi pobliskiego drzewa, wprowadzi艂 j膮 w ruch obrotowy i obserwuj膮c to zjawisko wpad艂 na pomys艂 wykorzystania go jako wahad艂a (regulatora) w zgarze mechanicznym.

W drodze powrotnej z Francji kupi艂 kilka zegar贸w i po powrocie do R臋szowa rozpocz膮艂 pr贸by wykorzystania tego zjawiska konstruuj膮c pierwsze zr臋by wahad艂a skr臋tnego. Wykorzysta艂 do tego celu og贸lnie dost臋pne w tym czasie stosunkowo tanie i proste mechanizmy z wychwytem szpindlowym.

Prawdopodobnie konstruowanie mechanizm贸w z wahad艂em skr臋tnym poch艂on臋艂o go na tyle, 偶e w 1872r wydzier偶awi艂 ca艂y sw贸j maj膮tek w R臋szowie Hermanowi Dencker kt贸ry pe艂ni艂 wcze艣niej funkcj臋 policyjnego nadzorcy w miejscowo艣ci R臋sz贸w i by艂 bratem jego 偶ony Charlotty Harder z/d Dencker.

Herman Dencker za艂o偶y艂 w dzier偶awionym prawie 630 hektarowym maj膮tku hodowl臋 wysokomlecznych kr贸w rasy holenderskiej i hodowl臋 owiec.

Tu trzeba r贸wnie偶 doda膰, 偶e Anton Harder pomimo 偶e wydzier偶awi艂 sw贸j maj膮tek to interesuj膮c si臋 og贸lnie poj臋t膮 technik膮 sprowadza艂 聽do swojego maj膮tku r贸偶ne nowo艣ci techniczne z zakresu mechanizacji rolnictwa, przyczyniaj膮c si臋 jednocze艣nie do konstruowania i modernizowania niekt贸rych maszyn rolniczych u偶ytkowanych w tym czasie.

Jedn膮 z takich modernizacji nawet opatentowa艂, sk艂adaj膮c wniosek patentowy w ameryka艅skim urz臋dzie patentowym w dniu 30.01.1874r. i zosta艂 mu przyznany dnia 30.06.1874r. U.S. Patent No.152486.

Wniosek patentowy dotyczy艂 zmiany kszta艂tu no偶y tn膮cych w mechanicznych kosiarkach do koszenia trawy i zbo偶a. Zmiana kszta艂tu ko艅c贸wek no偶y umieszczonych na listwie tn膮cej (kosie) powodowa艂a znaczne zmniejszenie tarcia podczas koszenia i poprzez sta艂y kontakt w czasie pracy no偶y z palcowymi prowadnicami uzyskano znacznie lepsz膮 wydajno艣膰 i skuteczno艣膰 koszenia.

Natomiast, co si臋 tyczy zegar贸w, to po oko艂o czterech latach pr贸b sam skonstruowa艂 mechanizm, kt贸ry potrafi艂 utrzyma膰 w ci膮g艂ym ruchu skonstruowane r贸wnie偶 przez siebie wahad艂o skr臋tne przez kilkana艣cie dni. W ci膮gu tych prawie czterech lat skonstruowa艂 kilka modeli, ale 偶adna z tych konstrukcji nie odmierza艂a w艂a艣ciwie czasu i sama w sobie nie stanowi艂a prototypu na bazie kt贸rego mo偶na by艂o rozpocz膮膰 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego.

Na pocz膮tku 1875r. Anton Harder zacz膮艂 poszukiwa膰 profesjonalnego聽 zegarmistrza w celu dopracowania ca艂ej konstrukcji na tyle, 偶eby mog艂a w艂a艣ciwie odmierza膰 czas, a w dalszej konsekwencji mo偶na by艂o rozpocz膮膰 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego jako regulatora.

W tym celu nawi膮za艂 wsp贸艂prac臋 ze znakomitym zegarmistrzem i jednocze艣nie konstruktorem Lorenzem Jehlin ze Szwarcwaldu.

Najprawdopodobniej oko艂o po艂owy 1875r. Harder zaprosi艂 Lorenza Jehlina do R臋szowa i obydwaj zacz臋li dopracowywa膰 sam膮 konstrukcj臋 wahad艂a i konstrukcj臋 mechanizmu.

Na pocz膮tku 1876r. obydwaj panowie si臋 rozstali i Lorenz Jehlin wr贸ci艂 do swojego rodzinnego Baden i sam zg艂osi艂 ten wynalazek w maju 1876r w Landespatent, a nast臋pnie po utworzeniu w czerwcu 1877r. Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie, na wniosek Lorenza Jehlina konwertowano jego wniosek patentowy do Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie i wydano Jehlinowi 16.09.1877r. D.R.Patent No. 2437.

Ciekawostk膮 jest to, 偶e Lorenz Jehlin zg艂osi艂 do urz臋du patentowego tylko same wahad艂o skr臋tne jako regulator do zegara.

Po zg艂oszeniu wniosku patentowego na wahad艂o skr臋tne w maju 1876r. Lorenz Jehlin nawi膮za艂 wsp贸艂prac臋 z firm膮 Lenzkirch i rozpocz膮艂 we wsp贸艂pracy z t膮 firm膮 pr贸bn膮 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego.

Ile dok艂adnie wyprodukowano zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym nie wiadomo, ale Koledzy z NAWCC szacuj膮, 偶e mog艂o to by膰 nawet oko艂o 200 do 250 szt. Niestety, wszystkie te zegary mia艂y tak du偶膮 awaryjno艣膰, 偶e praktycznie nie nadawa艂y si臋 do sprzeda偶y.

Na pocz膮tku 1878r. Lorenz Jehlin zaproponowa艂 Harderowi odkupienie praw patentowych na wahad艂o skr臋tne.

Anton Harder pocz膮tkowo odm贸wi艂 odkupienia patentu, jak twierdzi艂 na sw贸j wynalazek i rozpocz膮艂 procedur臋 prawn膮, kt贸rej celem by艂o uniewa偶nienie patentu No.2437 wydanego Jehlinowi 16.09.1877r. lub ewentualne przeniesienie praw patentowych na Antona Hardera.

W tym celu Anton Harder wynaj膮艂 prawnika o nazwisku Paul Kassel i prawnik rozpocz膮艂 procedur臋 prawn膮, natomiast w mi臋dzyczasie sam Anton Harder z艂o偶y艂 w kwietniu 1878r. wniosek do Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie, o wydanie patentu na ca艂膮 konstrukcj臋 zegara z rozszerzeniem na wahad艂o skr臋tne.

Niestety, urz臋dnicy z urz臋du patentowego na posiedzeniu w dniu 04.07.1878r. odm贸wili rozszerzenia praw patentowych na wahad艂o skr臋tne, poniewa偶 uznali, 偶e takowe zosta艂o ju偶 wcze艣niej opatentowane przez Lorenza Jehlina. Zaakceptowali jedynie konstrukcj臋 samego mechanizmu zg艂oszon膮 przez Antona Hardera i w dniu 07.10. 1878r. konstrukcja mechanizmu zg艂oszona przez Antona Hardera zosta艂a og艂oszona w Centralnym Rejestrze Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie pod numerem 7543.

Z uwagi na to, 偶e urz膮d patentowy nie uwzgl臋dni艂 zg艂oszenia patentowego na wahad艂o skr臋tne, to Anton Harder wycofa艂 swoje zg艂oszenie patentowe z biura patentowego i kontynuowa艂 dalej procedur臋 prawn膮 umo偶liwiaj膮ca przeniesienie praw patentowych z Lorenza Jehlina na Antona Hardera.

Odbywa艂y si臋 rozprawy, powo艂ywano kolejnych 艣wiadk贸w, procedura prawna trwa艂a dalej.

W wyniku do艣膰 skomplikowanej procedury prawnej prawnik Antona Hardera uzyska艂 w drugiej po艂owie 1878r. z Urz臋du Patentowego w Berlinie prawne przyzwolenie kt贸re dawa艂o Antonowi Harderowi mo偶liwo艣膰 uruchomienia, lub zlecenia uruchomienia produkcji zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego w oparciu o jego w艂asny projekt nad kt贸rym pracowa艂 sam od ko艅ca 1871r. do pocz膮tku 1875r.

Maj膮c prawne przyzwolenie, Anton Harder nawi膮za艂 jeszcze pod koniec 1878r. wsp贸艂prac臋 z Albertem Willmannem ze 艢wiebodzic i zleci艂 mu produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego opart膮 na jego w艂asnym projekcie.

Albert Willmann przed rozpocz臋ciem produkcji w znacznej cz臋艣ci zmodernizowa艂 projekt Hardera i w rezultacie wyprodukowa艂 dla Hardera zegary z wahad艂em skr臋tnym, kt贸re by艂y podobne do zegar贸w kt贸re produkowa艂 seryjnie ju偶 wcze艣niej Gustav Becker.

Obecnie 聽Koledzy z NAWCC szacuj膮, 偶e Albert Willmann na zlecenie Antona Hardera m贸g艂 wyprodukowa膰 nawet oko艂o 250 zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym w r贸偶nych obudowach. S膮 r贸wnie偶 inne 偶r贸d艂a kt贸re m贸wi膮, 偶e Albert Willmann wyprodukowa艂 dla Antona Hardera dok艂adnie 300 szt zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym i wychwytem szpindlowym.聽

Niestety, wyprodukowane przez fabryk臋 Alberta Willmanna zegary (podobnie jak i te wyprodukowane wcze艣niej przez fabryk臋 Lenzkircha dla Jehlina) w znacznej cz臋艣ci nie nadawa艂y si臋 do sprzeda偶y z uwagi na ich wysok膮 cen臋, du偶膮 awaryjno艣膰 i ma艂o stabilny i precyzyjny ch贸d.

W drugiej po艂owie 1879r. Lorenz Jehlin zachorowa艂 i zmar艂 30.11.1879r.

W nast臋pstwie jego 艣mierci, prawa do patentu odziedziczy艂 ojciec Lorenza i powsta艂a obawa, 偶e je偶eli nie zostan膮 wniesione ponowne op艂aty patentowe, to patent na wahad艂o skr臋tne mo偶e straci膰 wa偶no艣膰. To spowodowa艂o, 偶e 聽Anton Harder zrezygnowa艂 z dalszych dzia艂a艅 prawnych i poprzez swojego przedstawiciela Hugo Knobluch & Co z Berlina (z kt贸rym ju偶 wcze艣niej wsp贸艂pracowa艂) rozpocz膮艂 negocjacje z ojcem Lorenza Jehlina w celu odkupienia, ewentualnie nieodp艂atnego przekazania praw patentowych do patentu No.2437 i w po艂owie 1880r. zawarto porozumienie z ojcem Lorenza i Anton Harder uzyska艂 prawa do D.R.Patent No.2437 i 12 grudnia 1880r zosta艂y w urz臋dzie patentowym przeniesione wszystkie prawa patentowe z Lorenza Jehlina na Antona Hardera.

W lutym 1880r. Anton Harder zako艅czy艂 wsp贸艂prac臋 z Albertem Willmannem (kt贸r膮 rozpocz膮艂 pod koniec 1878r.) i w po艂owie 1880r. rozpocz膮艂 wsp贸艂prac臋 z Gustavem Beckerem.

Ca艂y projekt zegara z wahad艂em skr臋tnym Antona Hardera zosta艂 przy du偶ym merytorycznym wsparciu Gustava Beckera ponownie zmodernizowany, wniesiono wiele poprawek i w wyniku wsp贸艂pracy dw贸ch genialnych konstruktor贸w jak wtenczas nazywano Antona Hardera i Gustava Beckera powsta艂 zegar z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu, d艂ugim wahad艂em skr臋tnym, wychwytem szpindlowym, w drewnianej wisz膮cej obudowie, kt贸remu nadano w fabryce Gustava Beckera numer z seryjnej produkcji 267965 co wskazuje, 偶e wyprodukowano go pod koniec drugiej po艂owy 1880r.

W wyniku udanej wsp贸艂pracy Anton Harder zawar艂 umow臋 z fabryk膮 Gustava Beckera na wyprodukowanie kilkuset roczniak贸w z wychwytem szpindlowym i wygl膮daj膮cych dok艂adnie tak samo jak te, kt贸re fabryka 聽Gustava Beckera wcze艣niej ju偶 seryjnie produkowa艂a tylko z wychwytem cylindrowym.

Obecnie szacuje si臋, 偶e fabryka Beckera mog艂a wyprodukowa膰 na zlecenie Hardera od ko艅ca drugiej po艂owy 1880r. do oko艂o po艂owy 1882r. oko艂o 500 do 700szt. zegar贸w z oko艂o roczn膮 rezerw膮 chodu, z wychwytem szpindlowym, w r贸偶nych obudowach, w tym mi臋dzy innymi niewielk膮 ilo艣膰 w wisz膮cych drewnianych skrzynkach.

Z uwagi na du偶膮 usterkowo艣膰 zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym i z wychwytem szpindlowym i ma艂o stabilny i precyzyjny ch贸d, w po艂owie 1882r. fabryka Gustava Beckera wycofa艂a si臋 z ich dalszej produkcji i Becker odm贸wi艂 Harderowi dalszej wsp贸艂pracy uznaj膮c, 偶e wychwyt szpindlowy nie nadaje si臋 do tego typu konstrukcji mechanizmu z wahad艂em skr臋tnym.

W zwi膮zku z powy偶szym, Anton Harder rozpocz膮艂 poszukiwania innych producent贸w i nawi膮za艂 w tym celu ju偶 pod koniec 1881r. nowe kontakty w Szwarcwaldzie z nowo utworzon膮 w贸wczas sp贸艂k膮 Wintermantel &Co w Tribergu.

I tu pi臋ciu m艂odych ambitnych i zdolnych zegarmistrz贸w (w艣r贸d nich August Schatz, Gerson Wintrmantel i Kienzle) podj臋艂o si臋 dalszego i kolejnego ju偶 dopracowania konstrukcji i ich ewentualnej produkcji.

Podpisano umow臋 i ju偶 w marcu 1882r. sp贸艂ka z Tribergu wyprodukowa艂a dla Antona Hardera dwana艣cie 聽pierwszych dzia艂aj膮cych prototyp贸w z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu, w tym trzy r贸偶ne modele ze skr臋tnym wahad艂em i wychwytem Grahama. Podobno w艣r贸d tych dwunastu prototyp贸w by艂y r贸wnie偶 jeden model zegara z wychwytem szpindlowym.

Jeden z tych 12 prototyp贸w (zegar z numerem 10) znajduje si臋 w Polsce i jest w艂asno艣ci膮 jednego z polskich kolekcjoner贸w. Jest to zegar w drewnianej wisz膮cej obudowie, z d艂ugim skr臋tnym wahad艂em, wychwytem Grahama i z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu.

Ca艂o艣膰 jest w bardzo dobrym stanie zachowania.

Po wst臋pnych testach okaza艂o si臋, 偶e roczniaki z wychwytem Grahama uzyskuj膮 znacznie lepsze parametry, w tym zdecydowanie lepsz膮 stabilno艣膰 i dok艂adno艣膰 chodu.

To spowodowa艂o, 偶e 聽Anton Harder zawar艂 z firm膮 Wintermantel & Co nast臋pn膮 umow臋 na wyprodukowanie wi臋kszej ilo艣ci (kilkaset sztuk) zegar贸w z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu i z wychwytem Grahama. Natomiast sam zg艂osi艂 dwa wnioski patentowe, jeden w Kr贸lewskim Urz臋dzie Patentowym w Londynie na zastosowanie lub mo偶e przystosowanie wychwytu Grahama do zegara z wahad艂em skr臋tnym i uzyska艂 R.L.Patent No.2182 przyznany w czerwcu 1882r.

I drugi wniosek patentowy zg艂osi艂 w ameryka艅skim urz臋dzie patentowym na ca艂膮 konstrukcje zegara rocznego, czyli wahad艂o skr臋tne ze 艣rub膮 rzymsk膮 do regulacji, mechanizm w kt贸rym zastosowano wychwyt Grahama, p贸艂ka pod mechanizm, kolumny, zwie艅czenia kolumn, rozstaw k贸艂, g贸rny wieszak, itd. i otrzyma艂 w grudniu.1882r. U.S.Patent No.269052 o nazwie "Torsion Pendulum Clock"

Prawdopodobnie z uwagi na pogarszaj膮cy si臋 stan zdrowia, du偶y koszt op艂at patentowych i k艂opoty ze sprzeda偶膮 zegar贸w, Anton Harder zosta艂 przymuszony do odsprzeda偶y w styczniu 1883r. praw patentowych i sprzeda艂 Arnoldowi de Gruyter z Amsterdamu wszystkie swoje prawa patentowe, podobno za kwot臋 3 000 gulden贸w.

Pod koniec 1883r. Anton Harder wycofa艂 si臋 ca艂kowicie z zegarowego biznesu i po 5 latach po d艂ugiej i ci臋偶kiej chorobie zmar艂 w dniu 23 czerwca 1888r.(podobno w wielkiej samotno艣ci) 聽na stwardnienie rozsiane.

Zosta艂 pogrzebany na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie ko艂o 艢cinawy.

呕ona Antona Hardera Charlotta Harder z/d Dencker zmar艂a w 1897r. i te偶 zosta艂a pogrzebana na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie.

Po 艣mierci 偶ony Antona Hardera ca艂y maj膮tek dworski w R臋szowie i wszystkie pozosta艂e dobra przej膮艂 zi臋膰 Antona Hardera, Ritter Ludwig Calau von Hofe i w 1899r. maj膮tek w R臋szowie sprzeda艂 i przeprowadzi艂 si臋 z tr贸jk膮 swoich dzieci kt贸re nie za艂o偶y艂y jeszcze w艂asnych rodzin do Gorlitz.

Pa艅stwo Calau von Hofe mieli pi臋cioro dzieci, 3 c贸rki i dw贸ch syn贸w. Najstarszy syn by艂 oficerem I Regimentu U艂an贸w w Miliczu, a najm艂odszy syn by艂 dzieckiem specjalnej troski poniewa偶 by艂 艣lepy.

Na cmentarzu w R臋szowie pogrzebana zosta艂a r贸wnie偶 c贸rka Antona Hardera Elizabeth Calau von Hofe kt贸ra zmar艂a 16 listopada 1893r. i najstarszy syn Herman Harder kt贸ry by艂 oficerem wojskowym. Drugi syn Carl Harder zosta艂 pogrzebany w miejscowo艣ci Szlichtyngowa ko艂o G艂ogowa. Najm艂odsza c贸rka Agnes Hartmann zosta艂a pogrzebana prawdopodobnie w Berlinie.

Dawny maj膮tek dworski Antona Hardera po sprzeda偶y w 1899r. kilkakrotnie zmienia艂 w艂a艣ciciela i przetrwa艂 w stanie prawie nienaruszonym dwie wojny i dopiero po II W艢 cz臋艣膰 zabudowa艅 dawnego maj膮tku zacz臋艂a powoli popada膰 w ruin臋. Obecnie dawny maj膮tek jest dzier偶awiony, a pa艂ac jest pusty i niezamieszka艂y.

Obydwie wojny przetrwa艂 r贸wnie偶 grobowiec rodziny Harder贸w na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie.

Natomiast po IIW艢 zacz臋to powoli rozbiera膰 i likwidowa膰 przyko艣cielny cmentarz.

Obecnie przyko艣cielny cmentarz jest ju偶 prawie w ca艂o艣ci zlikwidowany, ocala艂o zaledwie kilka p艂yt nagrobnych kt贸re ustawione s膮 pod p艂otem cmentarza i w艣r贸d tych p艂yt zachowa艂y si臋 trzy z czterech聽 p艂yt nagrobnych Antona Hardera i jego rodziny.

P艂yty te przypadkowo odnalaz艂 wracaj膮cy z Francji nasz forumowy Kolega i jednocze艣nie kolekcjoner zegar贸w rocznych Kol. Janekp 聽w dniu 17.10.2014r ogl膮daj膮c, zwiedzaj膮c i penetruj膮c dawny maj膮tek i przyko艣cielny cmentarz w R臋szowie w poszukiwaniu jakichkolwiek 艣lad贸w po Antonie Harderze".

Edytowane przez dziadek

Ka偶dy stary cz艂owiek ma swoj膮 histori臋 i pow贸d, dlaczego jest taki, a nie inny. Pomy艣l o tym, zanim mnie os膮dzisz.

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
10 godzin temu, kumite napisa艂(-a):

Dzi臋kuj臋, 艣wietny materia艂.聽

A zegar - niesamowity unikat, troch臋 szkoda,

偶e musia艂e艣 si臋 go pozby膰.聽

9 godzin temu, dziadek napisa艂(-a):

Skopiowa艂em Ci opis z tematu o Harderze.

Dzi臋kuj臋, ale to jest dok艂adnie ten sam tekst,聽

co na stronie "Zegarki i Pasja".聽

Ten sam,聽 na kt贸ry si臋 powo艂ywa艂em w moich poprzednich postach.聽

Bynajmniej zosta艂 tu zamieszczony przez samego autora.聽

Dzi臋kuj臋 i pozdrawiam Jacek.聽

Edytowane przez JASI
Uzupe艂nienie

"Na 偶adnym zegarze nie znajdziesz wskaz贸wek do 偶ycia"聽

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach
8 godzin temu, dziadek napisa艂(-a):

Powy偶ej Kol. Kumite do艂膮czy艂 Ci link do opisu roczniak贸w z wychwytem cylindrowym.聽

Poni偶ej do艂膮cz臋 Ci ca艂膮 histori臋 produkcji roczniak贸w z wychwytem szpindlowym.聽

Natomiast seryjna produkcja roczniak贸w u Beckera z wychwytem Grahama rozpocz臋艂a si臋 od numeru oko艂o 1 632 604.

Roczniak z numerem 1632604 jest jak do tej pory najstarszym znanym i skatalogowanym roczniakiem wyprodukowanym przez fabryk臋 Beckera z wychwytem Grahama i stoi u mnie na p贸艂ce.聽

Kupi艂em go w 2011 roku za 527 z艂.聽:)

Skopiowa艂em Ci opis z tematu o Harderze.

"Napisz臋 troch臋 o samym Antonie Harderze i jego osi膮gni臋ciach.

Anton Johann Harder urodzi艂 si臋 16 sierpnia 1811r. w Sankt Petersburgu.

Pochodzi艂 z niemieckiej do艣膰 zamo偶nej kupieckiej rodziny, kt贸ra za czas贸w Katarzyny II przenios艂a si臋 z g艂臋bi Niemiec do Tallina a nast臋pnie do Sankt Petersburga. Anton by艂 cz艂owiekiem zdolnym, utalentowanym i ju偶 od wczesnej m艂odo艣ci przejawia艂 du偶y talent do handlu i interesowa艂 si臋 og贸lnie poj臋t膮 technik膮.

O偶eni艂 si臋 16 listopada 1838r. z Charlott膮 Wilhelmin膮 Dencker, c贸rk膮 bogatego w艂a艣ciciela ziemskiego z Meklemburgii i za namow膮 te艣cia zosta艂 r贸wnie偶 w艂a艣cicielem ziemskim. Kilkakrotnie zmienia艂 maj膮tki ziemskie a偶 w ko艅cu kupi艂 w 1864r. 630 hektarowy maj膮tek dworski w obecnym R臋szowie ko艂o 艢cinawy. Wcze艣niej by艂 w艂a艣cicielem niewielkiego maj膮tku w okolicach obecnej Buczyny ko艂o G艂ogowa

Pa艅stwo Harder mieli czw贸rk臋 dzieci, dw贸ch syn贸w ,Herman i Carl i dwie c贸rki, Elisabeth i Agnes.

Anton Harder lubi艂 du偶o podr贸偶owa膰 i w艂a艣nie podczas jednej z takich kilkutygodniowych podr贸偶y, kt贸r膮 odby艂 do Francji zaraz po zako艅czeniu wojny francusko-pruskiej (19 lipiec 1870 do 10 maj 1871) w po艂owie 1871r i spaceruj膮c wielokrotnie wzd艂u偶 rzeki Mozy pewnego dnia zaobserwowa艂 w jednym z niewielkich port贸w, jak na ramieniu d藕wigu prze艂adowywany 艂adunek wisz膮cy na linie wykonuje ruchy skr臋tne wok贸艂 w艂asnej osi. Zainspirowany ciekawym zjawiskiem poszuka艂 k臋pki wysokiej trawy, wyrwa艂 kawa艂ek z ziemi (podobno by艂 w tej trawie wro艣ni臋ty kawa艂ek od艂amku pozosta艂ego po wojnie) i zawiesi艂 na ga艂臋zi pobliskiego drzewa, wprowadzi艂 j膮 w ruch obrotowy i obserwuj膮c to zjawisko wpad艂 na pomys艂 wykorzystania go jako wahad艂a (regulatora) w zgarze mechanicznym.

W drodze powrotnej z Francji kupi艂 kilka zegar贸w i po powrocie do R臋szowa rozpocz膮艂 pr贸by wykorzystania tego zjawiska konstruuj膮c pierwsze zr臋by wahad艂a skr臋tnego. Wykorzysta艂 do tego celu og贸lnie dost臋pne w tym czasie stosunkowo tanie i proste mechanizmy z wychwytem szpindlowym.

Prawdopodobnie konstruowanie mechanizm贸w z wahad艂em skr臋tnym poch艂on臋艂o go na tyle, 偶e w 1872r wydzier偶awi艂 ca艂y sw贸j maj膮tek w R臋szowie Hermanowi Dencker kt贸ry pe艂ni艂 wcze艣niej funkcj臋 policyjnego nadzorcy w miejscowo艣ci R臋sz贸w i by艂 bratem jego 偶ony Charlotty Harder z/d Dencker.

Herman Dencker za艂o偶y艂 w dzier偶awionym prawie 630 hektarowym maj膮tku hodowl臋 wysokomlecznych kr贸w rasy holenderskiej i hodowl臋 owiec.

Tu trzeba r贸wnie偶 doda膰, 偶e Anton Harder pomimo 偶e wydzier偶awi艂 sw贸j maj膮tek to interesuj膮c si臋 og贸lnie poj臋t膮 technik膮 sprowadza艂 聽do swojego maj膮tku r贸偶ne nowo艣ci techniczne z zakresu mechanizacji rolnictwa, przyczyniaj膮c si臋 jednocze艣nie do konstruowania i modernizowania niekt贸rych maszyn rolniczych u偶ytkowanych w tym czasie.

Jedn膮 z takich modernizacji nawet opatentowa艂, sk艂adaj膮c wniosek patentowy w ameryka艅skim urz臋dzie patentowym w dniu 30.01.1874r. i zosta艂 mu przyznany dnia 30.06.1874r. U.S. Patent No.152486.

Wniosek patentowy dotyczy艂 zmiany kszta艂tu no偶y tn膮cych w mechanicznych kosiarkach do koszenia trawy i zbo偶a. Zmiana kszta艂tu ko艅c贸wek no偶y umieszczonych na listwie tn膮cej (kosie) powodowa艂a znaczne zmniejszenie tarcia podczas koszenia i poprzez sta艂y kontakt w czasie pracy no偶y z palcowymi prowadnicami uzyskano znacznie lepsz膮 wydajno艣膰 i skuteczno艣膰 koszenia.

Natomiast, co si臋 tyczy zegar贸w, to po oko艂o czterech latach pr贸b sam skonstruowa艂 mechanizm, kt贸ry potrafi艂 utrzyma膰 w ci膮g艂ym ruchu skonstruowane r贸wnie偶 przez siebie wahad艂o skr臋tne przez kilkana艣cie dni. W ci膮gu tych prawie czterech lat skonstruowa艂 kilka modeli, ale 偶adna z tych konstrukcji nie odmierza艂a w艂a艣ciwie czasu i sama w sobie nie stanowi艂a prototypu na bazie kt贸rego mo偶na by艂o rozpocz膮膰 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego.

Na pocz膮tku 1875r. Anton Harder zacz膮艂 poszukiwa膰 profesjonalnego聽 zegarmistrza w celu dopracowania ca艂ej konstrukcji na tyle, 偶eby mog艂a w艂a艣ciwie odmierza膰 czas, a w dalszej konsekwencji mo偶na by艂o rozpocz膮膰 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego jako regulatora.

W tym celu nawi膮za艂 wsp贸艂prac臋 ze znakomitym zegarmistrzem i jednocze艣nie konstruktorem Lorenzem Jehlin ze Szwarcwaldu.

Najprawdopodobniej oko艂o po艂owy 1875r. Harder zaprosi艂 Lorenza Jehlina do R臋szowa i obydwaj zacz臋li dopracowywa膰 sam膮 konstrukcj臋 wahad艂a i konstrukcj臋 mechanizmu.

Na pocz膮tku 1876r. obydwaj panowie si臋 rozstali i Lorenz Jehlin wr贸ci艂 do swojego rodzinnego Baden i sam zg艂osi艂 ten wynalazek w maju 1876r w Landespatent, a nast臋pnie po utworzeniu w czerwcu 1877r. Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie, na wniosek Lorenza Jehlina konwertowano jego wniosek patentowy do Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie i wydano Jehlinowi 16.09.1877r. D.R.Patent No. 2437.

Ciekawostk膮 jest to, 偶e Lorenz Jehlin zg艂osi艂 do urz臋du patentowego tylko same wahad艂o skr臋tne jako regulator do zegara.

Po zg艂oszeniu wniosku patentowego na wahad艂o skr臋tne w maju 1876r. Lorenz Jehlin nawi膮za艂 wsp贸艂prac臋 z firm膮 Lenzkirch i rozpocz膮艂 we wsp贸艂pracy z t膮 firm膮 pr贸bn膮 produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego.

Ile dok艂adnie wyprodukowano zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym nie wiadomo, ale Koledzy z NAWCC szacuj膮, 偶e mog艂o to by膰 nawet oko艂o 200 do 250 szt. Niestety, wszystkie te zegary mia艂y tak du偶膮 awaryjno艣膰, 偶e praktycznie nie nadawa艂y si臋 do sprzeda偶y.

Na pocz膮tku 1878r. Lorenz Jehlin zaproponowa艂 Harderowi odkupienie praw patentowych na wahad艂o skr臋tne.

Anton Harder pocz膮tkowo odm贸wi艂 odkupienia patentu, jak twierdzi艂 na sw贸j wynalazek i rozpocz膮艂 procedur臋 prawn膮, kt贸rej celem by艂o uniewa偶nienie patentu No.2437 wydanego Jehlinowi 16.09.1877r. lub ewentualne przeniesienie praw patentowych na Antona Hardera.

W tym celu Anton Harder wynaj膮艂 prawnika o nazwisku Paul Kassel i prawnik rozpocz膮艂 procedur臋 prawn膮, natomiast w mi臋dzyczasie sam Anton Harder z艂o偶y艂 w kwietniu 1878r. wniosek do Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie, o wydanie patentu na ca艂膮 konstrukcj臋 zegara z rozszerzeniem na wahad艂o skr臋tne.

Niestety, urz臋dnicy z urz臋du patentowego na posiedzeniu w dniu 04.07.1878r. odm贸wili rozszerzenia praw patentowych na wahad艂o skr臋tne, poniewa偶 uznali, 偶e takowe zosta艂o ju偶 wcze艣niej opatentowane przez Lorenza Jehlina. Zaakceptowali jedynie konstrukcj臋 samego mechanizmu zg艂oszon膮 przez Antona Hardera i w dniu 07.10. 1878r. konstrukcja mechanizmu zg艂oszona przez Antona Hardera zosta艂a og艂oszona w Centralnym Rejestrze Cesarskiego Urz臋du Patentowego w Berlinie pod numerem 7543.

Z uwagi na to, 偶e urz膮d patentowy nie uwzgl臋dni艂 zg艂oszenia patentowego na wahad艂o skr臋tne, to Anton Harder wycofa艂 swoje zg艂oszenie patentowe z biura patentowego i kontynuowa艂 dalej procedur臋 prawn膮 umo偶liwiaj膮ca przeniesienie praw patentowych z Lorenza Jehlina na Antona Hardera.

Odbywa艂y si臋 rozprawy, powo艂ywano kolejnych 艣wiadk贸w, procedura prawna trwa艂a dalej.

W wyniku do艣膰 skomplikowanej procedury prawnej prawnik Antona Hardera uzyska艂 w drugiej po艂owie 1878r. z Urz臋du Patentowego w Berlinie prawne przyzwolenie kt贸re dawa艂o Antonowi Harderowi mo偶liwo艣膰 uruchomienia, lub zlecenia uruchomienia produkcji zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego w oparciu o jego w艂asny projekt nad kt贸rym pracowa艂 sam od ko艅ca 1871r. do pocz膮tku 1875r.

Maj膮c prawne przyzwolenie, Anton Harder nawi膮za艂 jeszcze pod koniec 1878r. wsp贸艂prac臋 z Albertem Willmannem ze 艢wiebodzic i zleci艂 mu produkcj臋 zegar贸w z wykorzystaniem wahad艂a skr臋tnego opart膮 na jego w艂asnym projekcie.

Albert Willmann przed rozpocz臋ciem produkcji w znacznej cz臋艣ci zmodernizowa艂 projekt Hardera i w rezultacie wyprodukowa艂 dla Hardera zegary z wahad艂em skr臋tnym, kt贸re by艂y podobne do zegar贸w kt贸re produkowa艂 seryjnie ju偶 wcze艣niej Gustav Becker.

Obecnie 聽Koledzy z NAWCC szacuj膮, 偶e Albert Willmann na zlecenie Antona Hardera m贸g艂 wyprodukowa膰 nawet oko艂o 250 zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym w r贸偶nych obudowach. S膮 r贸wnie偶 inne 偶r贸d艂a kt贸re m贸wi膮, 偶e Albert Willmann wyprodukowa艂 dla Antona Hardera dok艂adnie 300 szt zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym i wychwytem szpindlowym.聽

Niestety, wyprodukowane przez fabryk臋 Alberta Willmanna zegary (podobnie jak i te wyprodukowane wcze艣niej przez fabryk臋 Lenzkircha dla Jehlina) w znacznej cz臋艣ci nie nadawa艂y si臋 do sprzeda偶y z uwagi na ich wysok膮 cen臋, du偶膮 awaryjno艣膰 i ma艂o stabilny i precyzyjny ch贸d.

W drugiej po艂owie 1879r. Lorenz Jehlin zachorowa艂 i zmar艂 30.11.1879r.

W nast臋pstwie jego 艣mierci, prawa do patentu odziedziczy艂 ojciec Lorenza i powsta艂a obawa, 偶e je偶eli nie zostan膮 wniesione ponowne op艂aty patentowe, to patent na wahad艂o skr臋tne mo偶e straci膰 wa偶no艣膰. To spowodowa艂o, 偶e 聽Anton Harder zrezygnowa艂 z dalszych dzia艂a艅 prawnych i poprzez swojego przedstawiciela Hugo Knobluch & Co z Berlina (z kt贸rym ju偶 wcze艣niej wsp贸艂pracowa艂) rozpocz膮艂 negocjacje z ojcem Lorenza Jehlina w celu odkupienia, ewentualnie nieodp艂atnego przekazania praw patentowych do patentu No.2437 i w po艂owie 1880r. zawarto porozumienie z ojcem Lorenza i Anton Harder uzyska艂 prawa do D.R.Patent No.2437 i 12 grudnia 1880r zosta艂y w urz臋dzie patentowym przeniesione wszystkie prawa patentowe z Lorenza Jehlina na Antona Hardera.

W lutym 1880r. Anton Harder zako艅czy艂 wsp贸艂prac臋 z Albertem Willmannem (kt贸r膮 rozpocz膮艂 pod koniec 1878r.) i w po艂owie 1880r. rozpocz膮艂 wsp贸艂prac臋 z Gustavem Beckerem.

Ca艂y projekt zegara z wahad艂em skr臋tnym Antona Hardera zosta艂 przy du偶ym merytorycznym wsparciu Gustava Beckera ponownie zmodernizowany, wniesiono wiele poprawek i w wyniku wsp贸艂pracy dw贸ch genialnych konstruktor贸w jak wtenczas nazywano Antona Hardera i Gustava Beckera powsta艂 zegar z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu, d艂ugim wahad艂em skr臋tnym, wychwytem szpindlowym, w drewnianej wisz膮cej obudowie, kt贸remu nadano w fabryce Gustava Beckera numer z seryjnej produkcji 267965 co wskazuje, 偶e wyprodukowano go pod koniec drugiej po艂owy 1880r.

W wyniku udanej wsp贸艂pracy Anton Harder zawar艂 umow臋 z fabryk膮 Gustava Beckera na wyprodukowanie kilkuset roczniak贸w z wychwytem szpindlowym i wygl膮daj膮cych dok艂adnie tak samo jak te, kt贸re fabryka 聽Gustava Beckera wcze艣niej ju偶 seryjnie produkowa艂a tylko z wychwytem cylindrowym.

Obecnie szacuje si臋, 偶e fabryka Beckera mog艂a wyprodukowa膰 na zlecenie Hardera od ko艅ca drugiej po艂owy 1880r. do oko艂o po艂owy 1882r. oko艂o 500 do 700szt. zegar贸w z oko艂o roczn膮 rezerw膮 chodu, z wychwytem szpindlowym, w r贸偶nych obudowach, w tym mi臋dzy innymi niewielk膮 ilo艣膰 w wisz膮cych drewnianych skrzynkach.

Z uwagi na du偶膮 usterkowo艣膰 zegar贸w z wahad艂em skr臋tnym i z wychwytem szpindlowym i ma艂o stabilny i precyzyjny ch贸d, w po艂owie 1882r. fabryka Gustava Beckera wycofa艂a si臋 z ich dalszej produkcji i Becker odm贸wi艂 Harderowi dalszej wsp贸艂pracy uznaj膮c, 偶e wychwyt szpindlowy nie nadaje si臋 do tego typu konstrukcji mechanizmu z wahad艂em skr臋tnym.

W zwi膮zku z powy偶szym, Anton Harder rozpocz膮艂 poszukiwania innych producent贸w i nawi膮za艂 w tym celu ju偶 pod koniec 1881r. nowe kontakty w Szwarcwaldzie z nowo utworzon膮 w贸wczas sp贸艂k膮 Wintermantel &Co w Tribergu.

I tu pi臋ciu m艂odych ambitnych i zdolnych zegarmistrz贸w (w艣r贸d nich August Schatz, Gerson Wintrmantel i Kienzle) podj臋艂o si臋 dalszego i kolejnego ju偶 dopracowania konstrukcji i ich ewentualnej produkcji.

Podpisano umow臋 i ju偶 w marcu 1882r. sp贸艂ka z Tribergu wyprodukowa艂a dla Antona Hardera dwana艣cie 聽pierwszych dzia艂aj膮cych prototyp贸w z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu, w tym trzy r贸偶ne modele ze skr臋tnym wahad艂em i wychwytem Grahama. Podobno w艣r贸d tych dwunastu prototyp贸w by艂y r贸wnie偶 jeden model zegara z wychwytem szpindlowym.

Jeden z tych 12 prototyp贸w (zegar z numerem 10) znajduje si臋 w Polsce i jest w艂asno艣ci膮 jednego z polskich kolekcjoner贸w. Jest to zegar w drewnianej wisz膮cej obudowie, z d艂ugim skr臋tnym wahad艂em, wychwytem Grahama i z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu.

Ca艂o艣膰 jest w bardzo dobrym stanie zachowania.

Po wst臋pnych testach okaza艂o si臋, 偶e roczniaki z wychwytem Grahama uzyskuj膮 znacznie lepsze parametry, w tym zdecydowanie lepsz膮 stabilno艣膰 i dok艂adno艣膰 chodu.

To spowodowa艂o, 偶e 聽Anton Harder zawar艂 z firm膮 Wintermantel & Co nast臋pn膮 umow臋 na wyprodukowanie wi臋kszej ilo艣ci (kilkaset sztuk) zegar贸w z oko艂o 400 dniow膮 rezerw膮 chodu i z wychwytem Grahama. Natomiast sam zg艂osi艂 dwa wnioski patentowe, jeden w Kr贸lewskim Urz臋dzie Patentowym w Londynie na zastosowanie lub mo偶e przystosowanie wychwytu Grahama do zegara z wahad艂em skr臋tnym i uzyska艂 R.L.Patent No.2182 przyznany w czerwcu 1882r.

I drugi wniosek patentowy zg艂osi艂 w ameryka艅skim urz臋dzie patentowym na ca艂膮 konstrukcje zegara rocznego, czyli wahad艂o skr臋tne ze 艣rub膮 rzymsk膮 do regulacji, mechanizm w kt贸rym zastosowano wychwyt Grahama, p贸艂ka pod mechanizm, kolumny, zwie艅czenia kolumn, rozstaw k贸艂, g贸rny wieszak, itd. i otrzyma艂 w grudniu.1882r. U.S.Patent No.269052 o nazwie "Torsion Pendulum Clock"

Prawdopodobnie z uwagi na pogarszaj膮cy si臋 stan zdrowia, du偶y koszt op艂at patentowych i k艂opoty ze sprzeda偶膮 zegar贸w, Anton Harder zosta艂 przymuszony do odsprzeda偶y w styczniu 1883r. praw patentowych i sprzeda艂 Arnoldowi de Gruyter z Amsterdamu wszystkie swoje prawa patentowe, podobno za kwot臋 3 000 gulden贸w.

Pod koniec 1883r. Anton Harder wycofa艂 si臋 ca艂kowicie z zegarowego biznesu i po 5 latach po d艂ugiej i ci臋偶kiej chorobie zmar艂 w dniu 23 czerwca 1888r.(podobno w wielkiej samotno艣ci) 聽na stwardnienie rozsiane.

Zosta艂 pogrzebany na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie ko艂o 艢cinawy.

呕ona Antona Hardera Charlotta Harder z/d Dencker zmar艂a w 1897r. i te偶 zosta艂a pogrzebana na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie.

Po 艣mierci 偶ony Antona Hardera ca艂y maj膮tek dworski w R臋szowie i wszystkie pozosta艂e dobra przej膮艂 zi臋膰 Antona Hardera, Ritter Ludwig Calau von Hofe i w 1899r. maj膮tek w R臋szowie sprzeda艂 i przeprowadzi艂 si臋 z tr贸jk膮 swoich dzieci kt贸re nie za艂o偶y艂y jeszcze w艂asnych rodzin do Gorlitz.

Pa艅stwo Calau von Hofe mieli pi臋cioro dzieci, 3 c贸rki i dw贸ch syn贸w. Najstarszy syn by艂 oficerem I Regimentu U艂an贸w w Miliczu, a najm艂odszy syn by艂 dzieckiem specjalnej troski poniewa偶 by艂 艣lepy.

Na cmentarzu w R臋szowie pogrzebana zosta艂a r贸wnie偶 c贸rka Antona Hardera Elizabeth Calau von Hofe kt贸ra zmar艂a 16 listopada 1893r. i najstarszy syn Herman Harder kt贸ry by艂 oficerem wojskowym. Drugi syn Carl Harder zosta艂 pogrzebany w miejscowo艣ci Szlichtyngowa ko艂o G艂ogowa. Najm艂odsza c贸rka Agnes Hartmann zosta艂a pogrzebana prawdopodobnie w Berlinie.

Dawny maj膮tek dworski Antona Hardera po sprzeda偶y w 1899r. kilkakrotnie zmienia艂 w艂a艣ciciela i przetrwa艂 w stanie prawie nienaruszonym dwie wojny i dopiero po II W艢 cz臋艣膰 zabudowa艅 dawnego maj膮tku zacz臋艂a powoli popada膰 w ruin臋. Obecnie dawny maj膮tek jest dzier偶awiony, a pa艂ac jest pusty i niezamieszka艂y.

Obydwie wojny przetrwa艂 r贸wnie偶 grobowiec rodziny Harder贸w na przyko艣cielnym cmentarzu w R臋szowie.

Natomiast po IIW艢 zacz臋to powoli rozbiera膰 i likwidowa膰 przyko艣cielny cmentarz.

Obecnie przyko艣cielny cmentarz jest ju偶 prawie w ca艂o艣ci zlikwidowany, ocala艂o zaledwie kilka p艂yt nagrobnych kt贸re ustawione s膮 pod p艂otem cmentarza i w艣r贸d tych p艂yt zachowa艂y si臋 trzy z czterech聽 p艂yt nagrobnych Antona Hardera i jego rodziny.

P艂yty te przypadkowo odnalaz艂 wracaj膮cy z Francji nasz forumowy Kolega i jednocze艣nie kolekcjoner zegar贸w rocznych Kol. Janekp 聽w dniu 17.10.2014r ogl膮daj膮c, zwiedzaj膮c i penetruj膮c dawny maj膮tek i przyko艣cielny cmentarz w R臋szowie w poszukiwaniu jakichkolwiek 艣lad贸w po Antonie Harderze".

Dzieki... Te偶 przeczytam !聽

Qrcze.... 偶e tak za 500 z艂, mo偶na kupi膰 roczniaka GB聽馃槸

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Marian du偶y szacun za wiedz臋 i to 偶e Ci si臋 chcia艂o ni膮 podzieli膰.

12 minut temu, PM1122 napisa艂(-a):

Dzieki... Te偶 przeczytam !聽

Qrcze.... 偶e tak za 500 z艂, mo偶na kupi膰 roczniaka GB聽馃槸

Teraz te偶 mo偶na kupi膰 za 500 z艂 ale nie z 1 serii. 馃榿

Udost臋pnij t臋 odpowied藕


Odno艣nik do odpowiedzi
Udost臋pnij na innych stronach

Do艂膮cz do dyskusji

Mo偶esz doda膰 zawarto艣膰 ju偶 teraz a zarejestrowa膰 si臋 p贸藕niej. Je艣li posiadasz ju偶 konto, zaloguj si臋 aby doda膰 zawarto艣膰 za jego pomoc膮.
Uwaga: Tw贸j wpis zanim b臋dzie widoczny, b臋dzie wymaga艂 zatwierdzenia moderatora.

Go艣膰
Dodaj odpowied藕 do tematu...

×   Wklejono zawarto艣膰 z formatowaniem.   Usu艅 formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odno艣nik zosta艂 automatycznie osadzony.   Przywr贸膰 wy艣wietlanie jako odno艣nik

×   Przywr贸cono poprzedni膮 zawarto艣膰.   Wyczy艣膰 edytor

×   Nie mo偶esz bezpo艣rednio wklei膰 grafiki. Dodaj lub za艂膮cz grafiki z adresu URL.


  • Ostatnio przegl膮daj膮cy   0 u偶ytkownik贸w

    Brak zarejestrowanych u偶ytkownik贸w przegl膮daj膮cych t臋 stron臋.

  • Dodaj now膮 pozycj臋...

Powiadomienie o plikach cookie

Umie艣cili艣my na Twoim urz膮dzeniu pliki cookie, aby pom贸c Ci usprawni膰 przegl膮danie strony. Mo偶esz dostosowa膰 ustawienia plik贸w cookie, w przeciwnym wypadku zak艂adamy, 偶e wyra偶asz na to zgod臋.