Początki sowieckiego przemysłu zegarkowego. 1МЧЗ. Pobieda i Poljot

[Zegarki i Pasja 55]

Takie właśnie opracowanie pojawiło się na naszym portalu



Sowiecki przemysł zegarmistrzowski, niegdyś silny i potężny, produkujący czasomierze słynące na całym świecie ze swojej niezawodności, przez zaledwie dwie dekady został praktycznie, przynajmniej handlowo, zapomniany. Wydawać by się mogło, że stał się kolejny zbędnym reliktem dawnych lat lądującym na śmietniku historii.

Jednak w kręgach prawdziwych miłośników czasomierzy dziś przeżywa on swój renesans.

więcej na Zegarki i Pasja

pozdrawiamy naszych czytelników
 

[rk7000 3295]

Bardzo fajny artykuł.

Tak na szybko to skupilem sie na moim ulubionym okresie czyli carska Rosja - do 1949

Jest kilka nieścisłości ale tego wczesnego okresu nikt dokładnie nie jest w stanie określić. są nawet katalogi ale mało i ubogie.

Na pewno wczesna produkcję mazna podzielić na trzy etapy 1930-32, 1932-34, 1934-36 .

Troszkę o tym pisałem przy okazji

http://zegarkiclub.pl/forum/topic/132080-zabawa-w-top-edycja-iii-2016-r/page-18?do=findComment&comment=1724268

Na pewno dużo więcej podpowiedzą @pmwas i @Kris2

 

Początki zegarków w ZSRR to dość trudny temat więc może dzięki temu artykulowi ud się ciut więcej ustalić

 

Edycja

Poprawa literek po telefonie.

[Gość Wojciech1500]

Również zapraszam - współautor opracowania  

[mw75 40]

Na fotce/grafice przedstawiającej sygnatury są błędy w cyrylicy, tzn. ten sam błąd powtórzony dwa razy.

W słowie Moskwa jest "a" zamiast "o". Powinno być:

Первый Московский Часовой Завод.

[Master Yoda 583]

"...By dopełnić informacje o początkach zegarmistrzostwa w Związku Radzieckim należy wspomnieć jeszcze o tuż po Drugiej Wojnie Światowej (?) zakupionej licencji na produkcję mechanizmów kaliber 616 w szwajcarskiej firmie Cortebert. Produkowane na bazie tej licencji, najbardziej rozpoznawalne zegarki wytwarzane w ZSRR nosiły nazwę Mołnia.

Fakt ten wskazał jeden z uczestników forum dyskusyjnego Czwarty Wymiar – użytkownik podpisujący się nickiem: „kot”."

 

Trzeba czytać też 'własne forum"

http://zegarkiclub.pl/forum/topic/95440-klub-mi%C5%82o%C5%9Bnik%C3%B3w-czasomierzy-marki-rolex/?view=findpost&p=1642104

To pózniej nie bedzie trzeba podpierać się konkurencją , no i mozna więcej się dowiedzieć

I wskazać 'Yodę' nie 'kota"

[Paweł Bury. 7191]

Również zapraszam - współautor opracowania

Wojtek gratuluję - należy Ci się 1

[Gość Yakovlev]

Trzeba czytać też 'własne forum"

http://zegarkiclub.pl/forum/topic/95440-klub-mi%C5%82o%C5%9Bnik%C3%B3w-czasomierzy-marki-rolex/?view=findpost&p=1642104

To pózniej nie bedzie trzeba podpierać się konkurencją , no i mozna więcej się dowiedzieć

I wskazać 'Yodę' nie 'kota"

Posty "kota" i "Yody" dzieli 5 lat na korzyść "kota".

Od kiedy to podaje się późniejsze w czasie źródła ?

[rk7000 3295]

Część wpisów usunięta.

 

Jak ktoś nie ma ochoty pisać na temat to ja tylko przypominam że tu nie ma "obowiązku" pisania.

[pmwas 6392]

Co tu tak różowo

Temat wczesnych ruskich wzbudził takie emocje ?

 

Ech... to były czasy kiedy zbierałem  te wczesnoradzieckie złomy...

Piszę złomy, bo stan większości pozostawiał sporo do życzenia.

 

Nie wiem, czy mogę napisać więcej niż Roman - muszę powiedzieć, że badania dot. wczesnego okresu produkcji poszły do przodu, a ja... no cóż

 

Long story short - Ruscy chcieli produkowac zegarki w kraju, to nakupili upadłą Hampden Watch Co z USA i sprowadzili maszyny do Moskwy.

 

Z początku robili cztery mechanizmy:

 

 

 

Typ pierwszy - amerykański rozmiar 16, w wersjaxch 15 i 7 kamieniowej

 

 

 

Typ 2 - rzadko spotykany, amerykański rozmiar 12. Tu egzemplarz, który udało mi się niegdyś zdobyć...

 

 

 

Typ 3 - męski naręczny, rozmiar 5/0

 

 

 

Typ 4 - damka, rozmiar 8-0

 

 

 

Wszystkie mechanizmy spotykano w wersjach opisanych cyrilicą, jak i po angielsku (ew Typ 4 być moze tylko z angielskimi napisami, sovieckiego nie widziałem...).

Pierwsze zegarki opisane cyrylicą miały jeszcze stemple FS na mostku balansu.

Wiele zegarków zmontowanych jeszcze z amerykańskich płyt nie zostało dokończonych (poszły "jak stały"), co widać na przykładzie mojego (niegdyś) typu 2 na zdjęciach powyżej. Często charakterystyczną cecha tych niedomkończonych werków jest niezgodnośc faktycznej ilosci kamieni z tym, co napsano na mechanizmie...

 

Stosowano także kompletne, wykończone amerykańskie mechanzimy, ale to stwarza pole do nadużyć, bo wystarczy wsadzić późnego hampdena do wczesnej ruskiej koperty i  mamy kolekcjonerski "unikat"

Rozróżnienie może byc wręcz niemożliwe...

 

Typy 2-3 umarły śmiercią naturalną, w produkcji pozostał tylko Typ 1

Stopniowo coraz więcej części z zapasów amerykańskich zastępowano częsciami importowanymi i/lub z rodzimej produkcji, te ostatnie przeważnie charakteryzowały się gorszą jakością -  zwłaszcza dot. zastosowanych materiałów.

 

 

Tu mamy mechanizm ciut późniejszy, opisany po rosyjsku, ale wciąż niektóre części w jego wnętrzu pochodzą z amerykańskich zapasów.

Mechanizm naciągowy ma jeszcze dzielony wałek naciągowy.

 

 

 

tutaj wersja z ok 1935 roku, z jednoczęściowym wałkiem i srebrnym włosem (o ile wiem importowanym z Francji)

 

Póżniejsze zmiany to monometaliczny balans z włosem (marnym!!!) rodzimej produkcji, "szwajcarskie" szerokie oprawki kamieni nakrywkowych i zmiany w jakości wykońcvzenia płyt, raz na korzyść, raz wprost przeciwnie.

 

 

 

Tu późny mechanizm sprzed ewakuacji fabryki - z nową, malowaną na kremowy kolor tarczą...

 

Od 1936 roku niemal bliźniaczy mechanizm zaczeto produkować w 2GCzZ, pierwszą serię na złoconych płytach.

Zmiany w stosunku do mechanizmu z 1GCzZ były i duże i małe, dotyczyły niewielkich zmian w kształtach i wykończeniu płyt, zapadki naciągowej, mechanizmu nastawczego oraz pólmostka (zamiast mostka) kotwicy.

 

Warto też wspomniec o mechanizmue typ 17, produkowanym krótko i w małych ilościach

 

 

Oraz o stoperach z 1GCzZ...

 

Na razie tyle, może coś mi jeszcze przyjdzie do głowy

[Gość Rafał75]

pmwas wielkie dzięki. Super uzupełnienie do artykułu i te zdjęcia. Duży + ode mnie.

[mayor 336]

Ciekawy temat.,Na pewno nie do końca zbadany i opisany.,Wiele faktów prawdopodobnie nigdy nie będzie znane , gdyż szefowie Amtorgu,którzy finalizowali transakcje zakupu fabryk zegarkowych zostali aresztowani i rozstrzelani w czasie czystek stalinowskich (Saul Bron,Piotr Bogdanow).,Nie ma także zbyt wielu informacji na temat drugiej fabryki zakupionej przez sowietów Ansonia Clock Co. z Park Slope na Brooklynie,a była to w czasach świetności największa fabryka zegarów na świecie.,Budynki fabryczne Ansonii zostały przebudowane  i służą do dziś jako apartamenty ,  natomiast fabryka Dueber Hampden w Ohio została wyburzona pod koniec lat 50 podczas budowy autostrady Interstate 77 

[Władek Meller 199]

Ciekawy temat.,Na pewno nie do końca zbadany i opisany.,Wiele faktów prawdopodobnie nigdy nie będzie znane , gdyż szefowie Amtorgu,którzy finalizowali transakcje zakupu fabryk zegarkowych zostali aresztowani i rozstrzelani w czasie czystek stalinowskich (Saul Bron,Piotr Bogdanow).,Nie ma także zbyt wielu informacji na temat drugiej fabryki zakupionej przez sowietów Ansonia Clock Co. z Park Slope na Brooklynie,a była to w czasach świetności największa fabryka zegarów na świecie.,Budynki fabryczne Ansonii zostały przebudowane  i służą do dziś jako apartamenty ,  natomiast fabryka Dueber Hampden w Ohio została wyburzona pod koniec lat 50 podczas budowy autostrady Interstate 77 

Panowie,

Zaskakujecie mnie. Ja o Ansonia Clock Co. z Park Slope na Brooklynie wcale nie słyszałem!

- które mechanizmy od nich pochodziły?

 

Czy wiadomo, które fabryki przed II Wojną produkowały zegarki na bazie "amerykańskich zakupów"?

1MCzZ - tak

2MczZ - tak ?

Penza - ??

inne ???

 

Bardzo bym chciał, by na Zegarki i pasja powstał dział "Zegarki Carskiej Rosji, Sowieckie, Radzieckie i Rosyjskie"

- może powoli coś się uda?

Coś już się pojawiło, warto uporządkować i systematyzować. Tyle, że bez Was,... ani rusz.

 

pozdrawiam,

Władysław Meller

[rk7000 3295]

O Ansonia C.C są tylko wzmianki, że radzieccy chcieli kupić i tę fabrykę. Wg jednych - kupili, wg innych zakup fabryki Dueber -Hampden zakończył rozmowy negocjacyjne na tema Ansonia C.C.

 

Od roku 1930 - 1941 Zegarki na bazie Hampdena produkowała 1GCzZ, od 1936 - 1941 także 2CzZ.

W 1941 obie fabryki przeniesiono - odpowiednio - do Złotoustu i Czystopola.

 

Lata 1925 - 1930 to jeszcze zegarki produkowane pod brandem Toczmech Moskwa.

W środku mechanizmy szwajcarskie - ponownie H. Moser ale też Unitas i Tavanes, i chyba coś jeszcze ale nie pamiętam.

Zdjecie dodam za chwile tylko musze znaleźć albo zrobić

 

Edycja

Zegarek przyszedł do mnie w stanie trup

 

I zdjęcie zmęczonego życiem ale kołatajacego sie Unitasa.

[mayor 336]

Panowie,

Zaskakujecie mnie. Ja o Ansonia Clock Co. z Park Slope na Brooklynie wcale nie słyszałem!

- które mechanizmy od nich pochodziły?

 

Czy wiadomo, które fabryki przed II Wojną produkowały zegarki na bazie "amerykańskich zakupów"?

1MCzZ - tak

2MczZ - tak ?

 

Ansonia została kupiona przez Amtorg jako pierwsza .,Tu jest cały artykuł z codziennej gazety Standard Union wydawanej na Brooklynie  Standard Union (Brooklyn, NY) Tuesday, September 10, 1929.

DOLLAR WATCH PLANT HERE IS SOLD TO RUSSIA

Ansonia Co.'s Plant on 7th Ave. Will Be Reconstructed for Production There

Machinery, tools and dies from a Brooklyn plant are to make dollar watches and alarm clocks for Soviet Russia, it was announced today.

The Soviet Precision Machinery Trust has just bought equipment from two American watch factories for the purpose of reconstructing it in Russia and turning out watches and alarm clocks on a big scale.

Through the Amtorg Trading Corporation, of 261 Fifth avenue, Manhattan, the trust has purchased machinery from the Ansonia Clock Company's plant at 397 Seventh avenue, and from the Dueber-Hampden Watch Company's plant at Canton, O. Foremen of the two factories will assist in assembling the machinery in Russia and by 1931 the trust expects to produce 1,000,000 inexpensive watches, 1,000,000 alarm clocks, 500,000 wall and electric clocks and 200,000 high grade watches annually.

Morris Reynolds, controller of the Ansonia Company, said today that the purchase made by the Soviet company .was not of the whole plant in Brooklyn but only of the machinery and tools for making certain watches and clocks. Previous to the closing of the deal A. M. Bodroff, chairman of the Soviet Precision Machinery Trust and I.G. Sarkin, technical director, came here to inspect the two factories.

The machinery is expected to be ready for production in 1931.          

[rk7000 3295]

Z tego artykułu wynika że informacji udzielił jeden pracownik fabryki Ansonia C.C. i mowa jest o zakupie części fabryki a nie całej.

 

Mariusz - nie twierdzę że tak nie było ale w początkach zegarmistrzostwa ZSRR nie ma nawet cienia zegarka/ potomka Ansonia C.C

No chyba że ja o czyms nie wiem co oczywiscie jest możliwe. Naturalne jest więc pytanie - co zrobili radzieccy z tym co kupili od Ansonia C.C? 

[mayor 336]

 Naturalne jest więc pytanie - co zrobili radzieccy z tym co kupili od Ansonia C.C? 

 

Odpowiedz jest prosta- Drugi Moskiewski Cz Z aka "Sława"., To co zostało zakupione na Brooklynie dało początki Drugiej Moskiewskiej.,I nie jest także prawdą obiegowa opinia o tym ,że Pierwsza jest starsza a Druga młodsza.,Obydwie fabryki uruchomiono jednocześnie na bazie amerykańskich urządzeń technologi i przy pomocy amerykańskiego personelu.,Rożnica jest taka ,że Pierwsza (Dueber Hampden) powstała w gotowym budynku po fabryce papierosów "Czerwona Gwiazda" ,a budynek dla Drugiej wybudowano bezpośrednio  przed sprowadzeniem maszyn z US ,a dokładnie rzecz biorąc budynek powstawał podczas sprowadzania Ansonii.,W zakładach Ansonia przez 5 miesięcy 1929 roku pracowała komisja pod przewodnictwem A.M. Bodrowa ,która miała za zadanie zinwentaryzować zakupione materiały i wysłać do Moskwy wymiary maszyn. Według tych wymiarów ustalano metraż i kubaturę budowanego zakładu,.Było to dobre rozwiązanie,gdyż kiedy maszyny z Ansonii dotarły do Moskwy w lutym 1930 roku budowlańcy oddali  wykończone dwa pietra wybudowane dokładnie pod wymiar urządzeń.,Na dodatek kierownikiem budowy był "człowiek z branży" naczelnik trustu "Toczmech" N.W.Akimow .,25 kwietnia 1930 roku SowNarKom ogłosił formalny prikaz o ustanowieniu Drugiego Moskiewskiego Cz Z.,w skład którego oprócz mienia zakupionego od Ansonii weszły Toczmech i Aviapribor .Dyrektorem zakładu został Akimow.,    

[Enkil 7265]

mayor, to co piszesz jest wiedzą nieprzeciętną; możesz napisać, skąd ją zaczerpnąłeś.?? +

[mayor 336]

Ciekawym źródłem jest książka "An American Worker in a Moscow Factory" napisana przez Siegfrieda Weinberga,a wydana w Moskwie przez Co-Operative Publishing Society of Foreign Workers in the U.S.S.R. w 1934. Książka ta niewątpliwie jest politycznym pamfletem napisanym przeciwko USA.,Sam autor także jest fikcyjny.,Możliwe ze jest to pseudonim pod jakim napisał to rzeczywisty amerykański robotnik (w obecności CzeKisty , Makarowem przystawionym do głowy), ewentualnie cały dokument został zredagowany przez NKVD (jak Protokoły Mędrców). Mimo wszystko kniga zawiera mnóstwo ciekawych informacji o pierwszych "podrygach" fabryk zegarkowych w Moskwie.,Dzieła tego trzeba szukać w elektronicznych bibliotekach pod hasłem "Radical Pamphlet Collection"  Polecam 

[Enkil 7265]

Dzięki

[mayor 336]

Jeszcze kilka ciekawych faktów.,Za zakup fabryki Dueber Hampden Rosjanie zapłacili $325,000 (wg dzisiejszej buying power 4.6 mln $) cały dobytek zapakowano na 28 wagonów typu Standarized Boxcar 50 ft.,Zegarek S16 Hampdena kosztował w tym czasie $6.50 w wersji 7 kamieni, a wersja 15 kamieni kosztowała $12.40 .,Rosjanie zwerbowali do pracy w Moskwie w sumie około 50 pracowników różnego szczebla.,Z tego 21 lub 23 osoby z Canton ,a pozostałe z NY i New Haven CT.,Zakup fabryki  New Haven Clock& Watch Co, był także dogadany, ale Rosjanie odstąpili od kupna kiedy sfinalizowali Ansonie i DH.,Pracownicy z USA mieli zapewnione bezpłatne mieszkania,dojazd do pracy i całodzienne wyżywienie.,Specjalna kuchnia przygotowywała posiłki dla "Towarzyszy kapitalistów".,Kontrakty byly na 12 lub 18 miesięcy z możliwością przedłużenia,niektórzy pracownicy przepracowali w Moskwie 3 lata.,  Najciekawsze są zarobki.,Na stanowiskach robotniczych (frezer,tokarz ,mechanik) Amerykanie zarabiali w Moskwie $ 7 000 rocznie płacone gotówką.,Dla porównania w roku 1930 w USA roczny zarobek w rożnych zawodach wynosił: Ksiądz $ 830 ..Pielęgniarka $900.,Nauczyciel PS $1 200.,Kierowca autobusu $1 300 .,Górnik $1 500.,Elektryk $1 600,. Dentysta $2 500,.Lekarz $3 500.,Pilot linii lotniczych $8 000 .,Kongresmen $8 500.,

[rk7000 3295]

Normalnie amerykanie do ruskich na kontrakt jeździli 

 

To wszystko ciekawe ale podrążę jeszcze temat Ansonii albo raczej drugiej moskiewskiej.

Co wg Twoich źródeł produkowała 2CzZ w latach 1930 - 1936? 

[mayor 336]

 

 

To wszystko ciekawe ale podrążę jeszcze temat Ansonii albo raczej drugiej moskiewskiej.

Co wg Twoich źródeł produkowała 2CzZ w latach 1930 - 1936? 

W Ansonii w najlepszych latach produkowano ponad 350 modeli zegarów i zegarków,przed bankructwem oferta Ansonii zawierała około 120 rożnych czasomierzy.,Od kieszonkowych Dollar Watches,przez budziki,chodziki,zegary gabinetowe,wahadłowe naścienne,samochodowe i pokładowe,elektryczne, uliczne, dworcowe,do wyboru do koloru, You name it .,Rosjanie nie byli w stanie ani nie mieli także potrzeby kupować całej produkcji.,Wybrali kilka,kilkanaście modeli.,(Zupełnie inaczej niż w Ohio,gdzie kupili wszystko na pniu).,Na pewno nie wzięli jednodolarówek, przynajmniej nigdy nikt nie wspominał o radzieckich zegarkach tego typu.,Co produkowała 2CzZ w latach 1930-1936? To samo co w latach 1936-1941. Głównie budziki i chodziki,oprócz tego wahadłowe naścienne,pokładowe i uliczniki.,Dodatkowo od 21 kwietnia 1935 roku (Решением Совета Труда и Обороны) 2CzZ rozpoczął montaż zegarków kieszonkowych z części dostarczanych przez 1CzZ .,Podstawowym asortymentem były modele Ansonii,ale zakład przejął także produkcje Toczmechu- budziki B-1 i B-2., Budziki B-1 Toczmech produkował na licencji i maszynach zakupionych od Junghansa w 1927,a B- 2 na licencji francuskiej firmy Brawo.,Nie tylko liczba modeli w 2CzZ była większa niż w 1CzZ o wiele większa była ilość wyprodukowanych sztuk w 1931 roku 2CzZ wypuściła milion sztuk ,a 1CzZ tylko 70 tysięcy.,Poniżej folder z niektórymi modelami z początkowej produkcji 2CzZ .,  Z zawiązanymi oczami można rozpoznać kilka modeli zegarów.,

[rk7000 3295]

Źle zadałem pytanie Powinienem zapytać czy produkowała kieszonkowe.

 

Nieważne. Nie produkowała. Ale bezcenna jest informacja o dacie 21 kwietnia 1935. To pewne? Nigdzie nie mogłem znaleźć daty rozpoczęcia produkcji zegarków na mechanizmie k-43 w 2CzZ.

 

Mariusz - jak Cię troszkę sprowokować to ciekawostkę za ciekawostą podajesz No to pytanie z gatunku trudnych.

Jeżeli 2CzZ rozpoczęła produkcję k-43 21.04.1935 a wiadomo ze sygnowania były inne niż 1GCzZ - był pełny rok produkcji ale bez kwartału to czy znane są werki z datą 1935?

[Gość Yakovlev]

Kilka dat można jeszcze zweryfikować tu, ale kto wie czy są poprawne.

https://sekondtime.wordpress.com/factories/

[mayor 336]

 

Mariusz - jak Cię troszkę sprowokować to ciekawostkę za ciekawostą podajesz No to pytanie z gatunku trudnych.

Jeżeli 2CzZ rozpoczęła produkcję k-43 21.04.1935 a wiadomo ze sygnowania były inne niż 1GCzZ - był pełny rok produkcji ale bez kwartału to czy znane są werki z datą 1935?

Nawet starsze .,Zdjęcie pożyczone.,(Courtesy of Constantin from Canada)