Freiburg nieznany - zapomniane firmy, sygnatury.

[Yahagi 2305]

Trochę się powtórzę, bo temat już ruszałem w wątku Endlerowym. Mam w archiwum zegar, który jak pisałem - nie pasuje mi do niczego. Zewnętrzną kotwicę popełniał przy wagowych Lenz... i nikogo więcej nie kojarzę. Ten poniżej - zupełnie nie pasuje do Lenza. Niski numer ... x165. Wieszak wydawał się być Endlerowy, więc skojarzenie z nim. Endler sygnował różne wynalazki, np. mechanizm z CSekundą o nietypowej konstrukcji który widzieliśmy niedawno. 

Ten pierwszy przypadek wygląda tak: 

A teraz dostałem zdjęcia innego zegara / mechanizmu, który ma cechy tożsame z tym powyżej. 
Numer też nie najwyższy, 3084. 

 

Zdjęcia są wyraźniejsze i widać sporo szczegółów... m.in. okazuje się, że wieszak (chyba w obu przypadkach) nie jest Endlerowy, tylko bardzo do niego podobny (dolny otwór). Skrzynia typowo freiburgowa, i raczej nie nosi znamion przeróbek. Mechanizm od czoła bardzo podobny do Endlera i Concordii. I teraz pytanie: 

To jakiś zagubiony Freiburg ? Czy ktoś inny ? 

Zapomnianych firm ze starych list producentów z Freiburga, które należałoby obdarować produktami - jest jeszcze trochę. Te mają takie cechy ? Czy tylko mi się wydaje... (?)

 

[Yahagi 2305]

Taki Endler EC z dzis (7351):


 

[Yahagi 2305]

Chyba jakaś pogoda na Endlera EC się zrobiła (6554)... tarcza 'ciekawa'.
Zwracam uwagę na wieszak ... jest bardzo podobny do GB, ale chyba jednak odrobinę inny. Nie mam 2giego EC z biciem  i wieszakiem do porównania:

 

Edytowane 29 Marca 2021 przez Yahagi

[PM1122 1788]

twój  ?  .......... nooo , tarcza ciekawa

Edytowane 29 Marca 2021 przez PM1122

[Yahagi 2305]

No nie... chętnie bym się do niego przymierzył, ale znajomy ma wcześniejszy numerek w kolejce

 

[tarant 2972]

Warto zauważyć, że te zegary już właściwie nie pasują do tego tematu. Endler to Endler. Ale się tych młodych namnożyło. A ja jeszcze kilka lat temu wymyślałem jakieś osobliwe teorie co do producenta.

[Yahagi 2305]

OK .. więcej nie będę. 

Kolejne - w Endlerze

[Yahagi 2305]

Mam zagwozdkę.... pytanie:

KTO TO ? 

Ja przynajmniej wymiękłem. Czy ja czegoś nie widzę ? Czy to raczej ktoś nieznany ? Mnie nie pasuje do niczego. Nr 1185. Poproszę o spostrzeżenia. 

 

(Zdjęcia z FB za zgodą właściciela)

 

[Kerims 103]

Na moje oko to najwcześniejszy Endler. Ma jeszcze dużo cech GB. Brak mu jeszcze wszystkich wypracowanych charakterystycznych cech budowy mechanizmu dla Endlera. Na pewno Freiburg i połowa lat sześćdziesiątych...

[Yahagi 2305]

Jako wieszak - Endler by przeszedł. Ale jako krój czcionki - już nie. No i wszystkie Endlery - chodziki mają na plecach skręcane płyty  (EC- też).
Dopiero w rejonie 33 xxx trafiają się chodziki miniaturki, które mają frez na plecach. 

Bardzo blisko Endlera, bardzo blisko GB... różnice minimalne, ale jednak. 

[Kerims 103]

Słowo klucz: ewolucja. Pamiętajmy, że to numer 1185. Początek produkcji Endlera. Poszukiwanie własnego stylu i najlepszych rozwiązań technicznych. GB też na samym początku miał inną mniejszą czcionkę, zakuwane słupki na tylnej płycie, mocowanie sanek w wieszaku na jedną śrubę itp. itd.

Przydałoby się zdjęcie przedniej płyty mechanizmu. Jeśli zobaczymy pięcioramienne koło godzinowe to będzie kolejny dowód za Endlerem...

[Yahagi 2305]

Mogłoby tak być... też o tym pomyślałem, ale chyba tak nie przejdzie. 

Temu pod tarczę niestety nie zajrzę... i właściciela też raczej nie będę namawiał .... ale :
Endler - wydaje się - na początku miał wszystkie koła 5cioramienne. A ten wewnątrz ma 4ro. 

1185 i EC 5396

[JASI 1218]

Ja cały czas oglądam i porównuję, porównuję i oglądam... 

W pierwszej chwili pomyślałem, że to wczesny GB, ale jednak nie. 

Do GB pasuje wieszak i sanki na jedną śrubę , 

zakuwane płyty, koła cztero ramienne, stopka wahadła. 

Jeśli chodzi o koła to nie spotkałem koła godzinowego 

pięcio ramiennego, a pozostałe cztero, albo cały komplet kół jest cztero, albo pięcio ramienny. 

Do Endlera pasuje bardziej mocowanie kotwicy na osi i drążek kotwicy. 

W tym mechanizmie jest też kołek, ja to nazywam ogranicznikiem dźwigni MPZ. 

We wczesnych GB tego nie było. 

Chociaż sporo cech wykazuje Beckera, to też myślę, że może to być wczesny Endler. 

Pozdrawiam Jacek 

[Yahagi 2305]

Nie mam zdjęć tak wczesnych Endlerów... więc może być to prawda. Mam jeden mech 405 albo 405x ... który wygląda jak w załączniku. 

 

Tak , czy inaczej odkładam na razie 1185 do Freiburg/NN ... może coś się kiedyś więcej okaże... 

 

 

[Yahagi 2305]

Tak JA się pojawiło w PL. Cena lekko zaporowa. No ale przypadek wart odnotowania.

 

 

[Tatyana 618]

To jest Kienzle ~ 1897.
W mojej bazie danych jest to ósmy mechanizm z sygnaturą JA.

Edytowane 23 Maja 2021 przez Tatyana

[Yahagi 2305]

Też myślę że to Kienzle, tylko datowanie. 
A po 1900 mógłby być jeszcze ? czy to juz raczej nie możliwe....?

Sygnatura jest bardzo podobna do Germanii. Tak się zastanawiam, czy ktoś chciałby wchodzić na wojenną ścieżkę z powodu podobieństwa sygnatury.
Chyba, że już nie było już kogoś, kto miał od niej prawo... to co innego.
 

 

 

[Tatyana 618]

9 godzin temu, Yahagi napisał(-a):

Też myślę że to Kienzle, tylko datowanie. 
A po 1900 mógłby być jeszcze ? czy to juz raczej nie możliwe....?

Sygnatura jest bardzo podobna do Germanii. Tak się zastanawiam, czy ktoś chciałby wchodzić na wojenną ścieżkę z powodu podobieństwa sygnatury.
Chyba, że już nie było już kogoś, kto miał od niej prawo... to co innego.
 

Witam!

Najwcześniejszy JA 12841 wśród Kienzle odpowiada 1895.
Nie wiadomo więc, kto wcześniej używał tego znaku: Germania czy JA.
Najnowszy to 31818 ~ 1901.



Pozdrawiam
Tatyana

[janekp 516]

W dniu 24.05.2021 o 08:39, Tatyana napisał(-a):

Witam!

Najwcześniejszy JA 12841 wśród Kienzle odpowiada 1895.
Nie wiadomo więc, kto wcześniej używał tego znaku: Germania czy JA.
Najnowszy to 31818 ~ 1901.



Pozdrawiam
Tatyana

IMO  JA  to inicjaly    J  (zaraz  sobie  przypomne  to  nazwisko zwiazane  z  Kienzle  moze Jauch  ) oraz   Karl    i  Gotlieb Ansorge, czlonkow  zarzadu  Uhrenfabrik  Germania-stad  podobienstwo  sygnatury  do  Germanii  .

 w  1900  w  Freiburg  dzialala  Gehauseuhrenfabrik  Ansorge,

 

Ps  Jeszcze  sprawdze  to  nazwisko  ma J  ...

[Yahagi 2305]

No byłaby to już jakaś interesująca wskazówka... 
Czyli rozumiem, że ewentualnie tą pierwszą pozycję z listy należałoby brać pod uwagę, tak ? 
 

[janekp 516]

Ja  na  to  nie wpadlem,to  H H  Schmidt  w 2017 roku,nie  moge  teraz  znalezc  maila  z  tym drugim nazwiskiem,

Occupation	Uhrmacher
Family name	Ansorge
Given name	Ernst
Address	Breslauer Straße 49
Place	Schweidnitz Show all entries for this place More about this place in Genealogical Gazetteer GOV
Source	Adreßbuch für die Stadt und den Kreis Schweidnitz 1929

[janekp 516]

JA

[Yahagi 2305]

Wpis powstał ze względu na zegar, który kupiłem i pokazałem, a dla którego próbuję odnaleźć jakiś rodowód. W celach porządkowych powtarzam zdjęcia:

 

 

 

 

 

Mechanizm wygląda jak do bólu Freiburg, ale to nie wygląda na żadnego znanego producenta. Zacząłem więc grzebanie... Firmą, która mogłaby pasować jest
mityczna  Silesia Freiburg.  (nie rzucać pomidorami proszę ... wiem, że to bardzo odważna teza :))

Bardzo mało danych o niej. Trochę u R.Wietrzyńskiego (info z 1875😞

 

http://www.mojemiasto.swidnica.pl/?p=14634

 

I jeden doq który gdzieś tu już się pojawił:

 

Ten jest z 1874 i wnosi tylko, że taka była we Freiburgu obok GB i Endlera. U Wietrzyńskiego jest jeszcze informacja:

Warto tu na koniec dodać, że wyżej opisane firmy zegarowe z terenu dawnych Świebodzic, były zaliczane do przedsiębiorstw średniej wielkości. W związku z tym musiały być uwzględnione przez ówczesny system podatkowy, który funkcjonował na terenie Cesarstwa Niemieckiego. Poza tym niektóre z tych przedsiębiorstw wymieniane były jako „fabryki”, co w rozumieniu niemieckiego prawa handlowego w tamtym czasie oznaczało przedsiębiorstwo, w którym zatrudnienie znalazło co najmniej 50 pracowników.

 

Czyli zakładam, że w 1875 Silesia taka była ...+50 pracowników. Dodatkowo można tam też przeczytać:
Regulator-Fabrik Silesia

 

czyli można próbować interpretować to jako pewną 'specjalizację'

To, co ciekawe, to fakt, że wg tego zestawienia z 1874 we Freiburgu były 3 godne odnotowania firmy produkujące zegary. Jeśli były inne - to już musiały być to prawdziwe manufaktury.

Ale jest jeszcze jeden doq, który dostarcza kilku konkretów. Ten pochodzi z 1873:

 

... no i tu jest sporo ciekawostek. Regulator-Uhrenfabrik "Silesia" była spółdzielnią (zgodnie z tym co u R. Wietrzyńskiego).
Ważne : powstała w 1870 roku - i to uważam, że jest to konkret (nigdzie tego info nie znalazłem do tej pory)
Czyli wychodzi, że wstrzela się między Endlera (1865) a Wilhelma Sabatha (1873), tu jeszcze zajmującego się produkcją mebli do spółki z R. Wolffem. Też info warte odnotowania. 

Jest tu też informacja o vorstand-ach (rada dyrektorów).. i 3 nazwiska. 
Pierwsze z nich to J. Kulkmann.... No i otóż taki Kulkmann (Julius) pojawia się w 1865 na liście założycieli Endlera na poz. 3.

 

 

 

To na dole jest ważne:
Die Gesellschaft am 30 kwietnia 1865 begonnen.
Die Gesellschafter:

Gottlieb Holzbecher,

Julius Kulkmann und

Peter Müller

                sollen nur berechtigt sein die Gesellschaft, und zwar gemeinschaftlich, zu vertreten, am 13 Mai 1865 eingetragen worden.

... co się wykłada:
Firma rozpoczęła pracę 30 kwietnia 1865 roku.
Wspólnicy:
Gottlieb Holzbecher,
Julius Kulkmann i
Peter Müller

                wyłącznie powinni być upoważnieni do reprezentowania spółki, czyli łącznie (chyba 3 zgodnie/ jednocześnie), zarejestrowanej 13 maja 1865 roku.

 

Czyli Kulkmann był kimś 'ważniejszym'...
Niezależnie od tego jak ważnym ... wychodzi, że Silesia powstała nie bezpośrednio od-GB ... tylko od-Endlerowo... w 1870. 
Pozostałych 2 gości z rady dyrektorów - nie znalazłem ... 

 

W tym zestawieniu z 1873 warto jeszcze zwrócić uwagę na pewien szczegół. Wychodzi, że Endler był wtedy większy od GB ... zatrudniał więcej pracowników i robił więcej zegarów. Nie wiem, czy tak było, czy to tylko marketing (?). No i GB powstał w 1850... zawsze uważałem, że w 1847... ale może to inaczej się liczy. 
I jeszcze jeden szczegół... w doq z 1873 mowa o Endlerze i 10 wspólnikach. A założycielami był Endler i 13 ... czyli 3 się wykruszyło.... Kulkmann wśród nich

Chwilę z Tarantem pisaliśmy o J.H. Martensie... ale wyszło nam, że chyba autor tego doq Freiburgi pomylił. 

 

Nie wiem czy mój zegar powstał w Silesii... na ten moment wydaje się ona najlepszym kandydatem. Mechanizm mógłby przejść... skrzynia wydaje się bardziej do lat 1860-tych pasować niż do 1870. Numer ponad 3000 dodatkowo przesuwałby datę jego powstania. Nie przywiązuję się szczególnie do myśli, że to Silesia...
Ciekawe czy jeszcze jakieś info co do Silesii Freiburg wypłynie kiedyś... może jakiś inny doq ? 

 

 

[tarant 2972]

A tutaj, 29.06.1870 r. (Königlich Preußischer Staats-Anzeiger: 1870, 7 - 9), Julius Kulkmann i kolega Wartstein odchodzą z Endlera, Buchalterem Endlera jest August Willmann, ale o tym juz chyba było.

 

[Yahagi 2305]

Chyba dość ciekawy doq znalazłem :

 

I moje 'tłumaczenie' tego :

 

Schweidnitz. Uwaga / ogłoszenie.

 

W naszym rejestrze spółdzielczym należy
Spółdzielnia jest zarejestrowana zgodnie z regulaminem
pod nr 9 w ramach spółki:
Fabryka zegarków regulatora Fortuna, zjednoczona spółdzielnia,
w miejscowości Freiburg na Śląsku pod następującymi
 

Stosunki prawne:

 

Statut spółki datowany jest na 23 czerwca 1879 r.
przestarzały. Celem spółki jest produkcja i sprzedaż zegarków z regulatorami na wspólne ryzyko i ryzyko. Spółdzielnia została zamknięta na okres 5 lat od 1 lipca 1879 r.
 

Druga rada dyrektorów istnieje na okres jednego roku

1) od dyrektora zarządzającego Carla Grießa zu Freiburg,
2) od skarbnika Brücknera zu Polsniß,
3) od zegarmistrza magazynu Paul Geier
tam, i ich zastępcy:
 

ad 1. Otto Richter z Freiburga,
ad 2. Garl Klose i
ad 3. Ernst Klose z Freiburga.
 

Dekrety są prawnie skuteczne dla spółdzielni tylko wtedy, gdy dwóch członków zarządu, dyrektor zarządzający i skarbnik, aw przypadku braku takiej możliwości, jeden z dwóch członków zarządu. Magazynier pod
firma miała swój podpis imienny. Tylko to
 

Zaproszenie na Walne Zgromadzenie wystawia:
Okólnik w siedzibie firmy i jest datowany
Dyrektor Zarządzający ew. wykonywane przez samego przewodniczącego proklamacji. Publikacja
Ogłoszenia spółdzielni zostaną ogłoszone w Gazeta Wrocławska.
 

Oprócz zarządu istnieje również rada nadzorcza składająca się z 3 członków, która ma nadzorować zarządzanie spółdzielnią we wszystkich działach administracji, a do powoływania upoważnione jest walne zgromadzenie. Adolph Vogt, Heinri Hirdler i Heinrich są wybierani na członków tego komitetu na 3 lata Theinert,

 

zarejestrowany dzisiaj.
 

Jednocześnie podaje się do wiadomości, że lista członków spółdzielni jest w każdej chwili z lokalną
Sąd można skontrolować.
Schweidniß, 7 lipca 1879 r.
 

Królewski Sąd Okręgowy,
Pierwsza dywizja.

 

 

Podoba się ??