Rynek pracy w PL

[mario1971 53837]

22 minuty temu, Autor1984 napisał(-a):

Współpraca z przedsiębiorstwami świadcząc im usługi inżynierskie jest trochę odległa od Twojej wizji mojej osoby, ale nieważne.

Gratuluję sukcesu, gdyż z tego co czytam, twardo stąpasz po ziemi i masz mocne zaplecze - tak trzymaj! 😀

[Autor1984 7458]

12 minut temu, mario1971 napisał(-a):

Gratuluję sukcesu, gdyż z tego co czytam, twardo stąpasz po ziemi i masz mocne zaplecze - tak trzymaj! 😀

Sukces osiągnę w momencie starości; jak moje Córki będą doceniały to co zrobiłem.

Sądzę, że masz tak samo, nie robisz tego tylko dla siebie.

Mariusz spotkamy się, wypijemy i na pewno uściśniemy sobie prawicę. Jestem o tym święcie przekonany.

Cześć!

[mario1971 53837]

12 minut temu, Autor1984 napisał(-a):

Sukces osiągnę w momencie starości; jak moje Córki będą doceniały to co zrobiłem.

Sądzę, że masz tak samo, nie robisz tego tylko dla siebie.

Mariusz spotkamy się, wypijemy i na pewno uściśniemy sobie prawicę. Jestem o tym święcie przekonany.

Cześć!

Bawiłem trzy tygodnie temu w twoich rewirach na reparacji kręgosłupa. 

[Autor1984 7458]

1 minutę temu, mario1971 napisał(-a):

Bawiłem trzy tygodnie temu w twoich rewirach na reparacji kręgosłupa. 

Kręgosłup to pewnie Jurasz?

Zadzwoń wyślę Ci PW. Będziesz to pójdziemy na obiad.

[beniowski 6476]

56 minut temu, Czujnik napisał(-a):

 

Dzięki za ostrzeżenie  👍

Dzieci karmiliśmy normalnie, frikadelle i kapsalon tylko na szkolnych wycieczkach

Co do Jumbo czy AH nie dyskutuję, kiedyś co prawda uznano jakość marketowej żywności za najwyższą w Europie ale widocznie pomylili się

Nas jeszcze stać na średnią półkę więc póki co żyjemy 

 

 

 

Nie bardzo rozumiem, skoro to Holendrzy jedzą jedzenie którego we Włoszech psy by nie tknęły, to dlaczego twoi polscy znajomi rzucają się na jedzenie?

 

 

tapatalked

Za szybko napisałem posta. Chodziło mi o to że holenderskie jedzenie jest tak marne że nawet włoskie psy by go nie tknęły. Sorry za wprowadzenie w błąd. 

 

 

Z autopsji to jedzenie słabo znam, ale wszyscy znajomi (nie są rodowitymi Holendrami) którzy mieszkają w Holandii na jedzenie narzekają.

 

 

[mario1971 53837]

10 minut temu, Autor1984 napisał(-a):

Kręgosłup to pewnie Jurasz?

Zadzwoń wyślę Ci PW. Będziesz to pójdziemy na obiad.

10 Wojskowy Szpital Kliniczny na Powstańców Warszawy 5. 

[Autor1984 7458]

25 minut temu, mario1971 napisał(-a):

10 Wojskowy Szpital Kliniczny na Powstańców Warszawy 5. 

OK!

[machlo 5615]

Godzinę temu, fonfelinni napisał(-a):

 

Dokladnie tak jest. Jako 'korposzczur' z dosc dlugim stazem moge potwierdzic, ze w duzej czesci korpo tak to wyglada. Zamiast docenic ludzi, ktorzy maja dlugi staz, znaja procedury/systemy i sa sprawdzonymi pracownikami to najczesciej sie slyszy, ze 'na te chwile nie ma przewidzianych srodkow na podwyzke' i dla kilku stowek wola stracic taka osobe i zatrudnic kogos zupelnie zielonego, ktory wymaga szkolenia. Pieniadze nagle sie pojawiaja, jak na horyzoncie widac upadek dzialu, lub brak kogokolwiek z doswiadczeniem. Nie rozumiem tego, ale widocznie w ostatecznym rozrachunku wychodzi 'taniej'    Druga sprawa to opcje awansu, gdzie z wewnetrznej rekrutacji widelki wynagrodzenia sa o wiele nizsze, niz dla osob, ktore przychodza z zewnatrz  

 

Ja tam to rozumiem, z czego to może wynikać. Prosta sprawa - raz, że osoby, które mogłyby pushować w sprawie wynagrodzeń pojedynczych osób czy zespołów, nie mają w tym interesu krótkoterminowego, a po co się wychylać? Jest odgórnie ustalony budżet, a takie rzeczy to kolejny problem i procedury, i trucie d*py ludziom z góry, a jeszcze dostaniesz po uszach - po co to komu?  Problemami w przyszłości będzie się martwić w przyszłości, a jak będzie za późno, to zawsze można się wyłgać i odpowiedzialność rozmyć. Poza tym liczy się masa, a nie jednostka - jak odchodzą jednostki, to masa korpo to wytrzyma bez problemu, a reszta i tak zostanie - zwyczajnie opłaca im się krótkoterminowo taka strategia, bo ostateczny koszt jest niższy, nawet uwzględniając koszty szukania i wdrażania nowego pracownika.... przynajmniej w excelach to wygląda na zielono.  Korporacje mają sporą bezwładność i taka masa późno reaguje na bodźce, czasem za późno i dlatego małe firmy w tym aspekcie mają przewagę zwinności i szybkiego podejmowania decyzji. Z drugiej strony nie ma co generalizować, bo ostatecznie zależy to od jednostki na odpowiednim stanowisku - jak ma trochę oleju w głowie (co nie jest takie oczywiste) i odrobinę odpowiedzialności za ludzi pod sobą, to zareaguje odpowiednio, żeby nie mieć problemów w przyszłości.

[memento mori 3200]

Przebrnąłem przez te 6 stron i jeśli ktoś zaczyna go czytać w tym miejscu to poniżej streszczenie.

 

- Jeśli myślisz, że bycie przedsiębiorcą to taka łatwizna to sam załóż firmę i  zatrudnij ludzi.

- Jeśli prowadzenie firmy jest tak trudne i/lub nieopłacalne to idź na etat.

😜

Edytowane 7 Marca przez memento mori

[kiniol 2521]

Tak sobie czytam i czytam i czuję jak rozpiera mnie szczęście wielkie, że nie muszę dla nikogo pracować, tylko sam jestem sobie sterem, żeglarzem okrętem... W moim fachu mam może ze dwie konkurencyjne firmy w Polsce... Ech... a i tak z nimi współpracuję...

[bober5264 1297]

A ja czytając ten wątek jeszcze bardziej doceniam mojego szefa, który jednocześnie potrafi być kumplem, zajebsicie placi i dobrze traktuje swoich pracowników

Wysłane z mojego SM-S921B przy użyciu Tapatalka

[kiniol 2521]

8 minut temu, bober5264 napisał(-a):

A ja czytając ten wątek jeszcze bardziej doceniam mojego szefa, który jednocześnie potrafi być kumplem, zajebsicie placi i dobrze traktuje swoich pracowników

Wysłane z mojego SM-S921B przy użyciu Tapatalka
 

Ja tego nigdy nie poczułem... Miałem pracowników, płaciłem im wiecej niż tzw. średnia krajowa, a i tak zawsze było źle... Teraz działam sam...

[Czujnik 1777]

@beniowski  OK, zrozumiałem  👍

 

1 godzinę temu, beniowski napisał(-a):

ale wszyscy znajomi (nie są rodowitymi Holendrami) którzy mieszkają w Holandii na jedzenie narzekają

 

Żona (rodowita Holenderka) często powtarza masłem smaruj tak, żeby było widać ślad zębów

Pochodzi z Drenthe i ma wpojone że na jakości jedzenia nie oszczędza się i tylko tyle mogę dodać  

 

tapatalked

 

[bober5264 1297]

Fakt jest taki że ludzie są coraz bardziej rozczeniowi i uwazaja ze im się nalezy jak najwięcej za jak najmniej

Szkoda ze nie doświadczyłeś takiego podejścia od strony pracowników, zawsze się słyszy ze ciężko znaleźć dobrą i fajna pracę, ale chyba jeszcze trudniej znaleźć dobrego i fajnego pracownika, któremu można zaufać i takiego który nie ma wszystkiego w d*pie


Wysłane z mojego SM-S921B przy użyciu Tapatalka

[Valygaar 4284]

3 minuty temu, bober5264 napisał(-a):

Fakt jest taki że ludzie są coraz bardziej rozczeniowi i uwazaja ze im się nalezy jak najwięcej za jak najmniej

Szkoda ze nie doświadczyłeś takiego podejścia od strony pracowników, zawsze się słyszy ze ciężko znaleźć dobrą i fajna pracę, ale chyba jeszcze trudniej znaleźć dobrego i fajnego pracownika, któremu można zaufać i takiego który nie ma wszystkiego w d*pie


Wysłane z mojego SM-S921B przy użyciu Tapatalka
 

🤯 Przywracasz mi wiare w (młodych) ludzi

 

16 minut temu, kiniol napisał(-a):

Ja tego nigdy nie poczułem... Miałem pracowników, płaciłem im wiecej niż tzw. średnia krajowa, a i tak zawsze było źle... Teraz działam sam...

Chciałem zapytać tu pewnych dyskutantów ile razy poszli do szefa i mu powiedzieli, ze jest w porzadku, dobrze placi i sie ciesza na robote u niego. Zrezygnowałem. Mnie przez nascie lat prowadzenia firmy zdarzyło sie to raz. Jeden słownie raz. A zasadniczo z nikim z mojej ekipy nie rozszedłem sie w gniewie, płacę uczciwie, wybaczam wiecej niz powiniem,  relacje mam conajmniej poprawne. Za to względem szefa prywaciarza to jak czytam te wymogi sa dziwnie wysrubowane

[kiniol 2521]

6 minut temu, Valygaar napisał(-a):

🤯 Przywracasz mi wiare w (młodych) ludzi

 

Chciałem zapytać tu pewnych dyskutantów ile razy poszli do szefa i mu powiedzieli, ze jest w porzadku, dobrze placi i sie ciesza na robote u niego. Zrezygnowałem. Mnie przez nascie lat prowadzenia firmy zdarzyło sie to raz. Jeden słownie raz. A zasadniczo z nikim z mojej ekipy nie rozszedłem sie w gniewie, płacę uczciwie, wybaczam wiecej niz powiniem,  relacje mam conajmniej poprawne. Za to względem szefa prywaciarza to jak czytam te wymogi sa dziwnie wysrubowane

Ale potem słyszałem od osób trzecich, że ten to dobrze płacił, właściwie to on w porządku był, bo i na samochód fajny było stać i motocykl sobie jeden z drugim kupił i takie tam...

[bober5264 1297]

Wiesz, to samo pytanie można zadac w drugą stronę, tego typu rozmowy nie są 'u nas' naturalne i nie przychodzą łatwo

Ps. Jeszcze odpowiem na stwierdzenie postawione w pierwszych postach że konczy się rynek pracownika

Moim zdaniem rynek pracownika tak naprawdę się zaczyna, tylko w innej postaci. Osób chcących chodzic do pracy jest dużo, mało jest osób chcących pracować, a jeszcze mniej chcących i umiejących pracować - i to te osoby będą dyktować warunki.

Teraz co druga młoda osoba chce być influ youtuberem albo tiktokerem czy jak to się tam pisze, mamieni przez pseudo media łatwym hajsem za nic

[nicon 3675]

Rynek pracownika w branży sekretarek? On się nie kończy, bo nigdy nie istniał.

Edytowane 7 Marca przez nicon

[ireo 459]

11 godzin temu, memento mori napisał(-a):

Przebrnąłem przez te 6 stron i jeśli ktoś zaczyna go czytać w tym miejscu to poniżej streszczenie.

 

- Jeśli myślisz, że bycie przedsiębiorcą to taka łatwizna to sam załóż firmę i  zatrudnij ludzi.

- Jeśli prowadzenie firmy jest tak trudne i/lub nieopłacalne to idź na etat.

😜

 

Dzięki! Zacząłem czytać wątek z zamiarem nauczenia się czegoś nowego ale nie za bardzo rozumiałem o co chodzi, aż do tej pory. Szalenie pomocne.

[Szymon. 8224]

18 godzin temu, Valygaar napisał(-a):

Kolejny teoretyk 🫣

W jaki sposob bedac pracodawcą dokonasz tego mitycznego docenienia? Jest pewien typ i to czesto spotykany pracownika, ktory potrafi wykorzystac takie mini trampoliny i pojdzie co chwile za kolejne 200 do innego. Do pewnego momentu to działa. Kluczem jest własciwa identyfikacja takiego delikwenta i postawienie na lepszego konia. Uwazasz, ze jakis pracodawca jest nienormalny i nie da specowi tych dwoch stowek? (tak, doslownie za 2 stowki ludzie zmieniaja prace, zwlaszcza on-line). Dasz mu dwie, ale on i tak przyjdzie po kolejne. I to jest taka spirala jak nie przymierzajac z terrorystami, z ktorymi wiekszosc rzadow jak wiadomo oficjalnie nie negocjuje  

 

Uczepiłeś się tych dwóch stów jak pijany płotu, a ja nie mówię o syutuacji kiedy chodzi o 200zł. Znam sytuacje gdzie ludzie z kilkuletnim stażem w firmie nie mogli się  doprosić podwyżki a nowo zatrudniani na identyczne stanowisko, z bardzo podobnym doświadczeniem mieli proponowane na start pensje 20% wyższe. Czy Twoim zdaniem to jest docenienie pracownika? No nie. A jeśli ktoś siedzi w firmie i ma pensje dużo niższą niż średnia rynkowa to też ma przynajmniej powód żeby pogadać o podwyżce. I tu mówimy tylko o kwestii wynagrodzenia. Sam stosunek do pracownika też jest czynnikiem doceniania go lub nie - z tym też bywa bardzo różnie. 

 

Ludzie pracują żeby żyć (najlepiej godnie) a nie zyją żeby pracować. 

Edytowane 8 Marca przez Szymon.

[bober5264 1297]

Rynek pracownika w branży sekretarek? On się nie kończy, bo nigdy nie istniał.

Jest sekretarka i sekretarka, recepcjonistka i recepcjonistka. W większości miejsc są to zwyczajnie losowe osoby niemające o niczym pojecia, bo przecież to tylko sekretarka. Z perspektywy osoby współpracującej z gabinetami stomatologicznymi po 5 sek rozmowy wiem czy rozmawiam z osobą która cokolwiek ogarnia w tym temacie czy siedzi tam przypadkiem - i to jest problem. A mowimy tylko o pracowniku najniższego szczebla.
A smutna prawda jest taka, ze nestety ze stomatologami wcale nie jest lepiej..

Wysłane z mojego SM-S921B przy użyciu Tapatalka

[Autor1984 7458]

W dniu 6.03.2024 o 17:51, beniowski napisał(-a):

Czyli, jeśli dobrze rozumiem, 30 lat temu ludzie w Polsce lepiej zarabiali (w stosunku do poziomu ówczesnej gospodarki) , bo minimalna krajowa była niska i nie trzeba było darmozjadom za dużo płacić? I ludzie świetnie zarabiali, bo rynek pracy był o wiele mniej regulowany niż obecnie? Chyba sam mylisz pojęcia, bo właśnie dlatego w Chinach mogą robi coś taniej, bo mają tylu inżynierów, że mogą płacić im bardzo niską stawkę za godzinę. Bodajże Steve Jobs powiedział, że nigdy nie przeniesie produkcji do USA, bo tam nigdy nie znajdzie inżynierów gotowych za głodowe stawki tak zasuwać jak robią to inżynierowie chińscy. Dawał przykład problemów z obudową iPada, gdzie musiał wymienić ich tysiące w bodajże dwa tygodnie. W USA - niemożliwe. W CHRL - możliwe jak najbardziej. Za przysłowiową miskę ryżu, oczywiście. Chyba naprawde za młody jesteś (sądząc po twoim nicku) żeby pamiętać upadlające lata 90-te i jak wtedy szmacono pracowników w Polsce, śmiejąc się im w twarz gdy chcieli godnie zarabiać. Wielu przedsiębiorcom ta mentalność została do dzisiaj. Dla ciebie argumenty jakie przytaczam to komunizm, choć ja jestem zwolennikiem wolnego rynku. Zwróć uwagę na to kiedy ludziom się w Europie zachodniej (oraz USA czy Australii) najlepiej żyło? Od lat 50 do 80-tych XX wieku. A rynek pracy był o wiele bardziej regulowany i sztywny niż obecnie. Jak to było możliwe? Ano, robotnik czy specjalista zarabiał godnie, a szef kilkukrotność pensji robotnika/specjalisty. Od reform Reagana pensje robotnika czy specjalisty w takim USA raczej stoją w miejscu, za to szefów skoczyły kilkadziesiąt razy. 

Widzisz Waldek bierzesz jakieś dane z kapelusza. Coś co było dawno temu, zostało Ci w głowie i wymachujesz szablą jak zręczny szermierz. Niestety to nie ma pokrycia w rzeczywistości.

https://www.aplikuj.pl/porady-dla-pracownikow/1932/zarobki-chiny-ile-mozna-zarobic-w-chinach

 

[Valygaar 4284]

5 godzin temu, Szymon. napisał(-a):

 

(...) Znam sytuacje gdzie ludzie z kilkuletnim stażem w firmie nie mogli się  doprosić podwyżki a nowo zatrudniani na identyczne stanowisko, z bardzo podobnym doświadczeniem mieli proponowane na start pensje 20% wyższe. Czy Twoim zdaniem to jest docenienie pracownika?

(...)

 

A, ok, teraz kumam. Gubiłem się w domysłach. Nie wpadłbym na to, że pisząc o docenieniu pracownika miales na mysli zwykła ludzką przyzwoitość

To jednak rozmawiamy na różnych płaszczyznach doswiaczeń.

 

[Szymon. 8224]

33 minuty temu, Valygaar napisał(-a):

A, ok, teraz kumam. Gubiłem się w domysłach. Nie wpadłbym na to, że pisząc o docenieniu pracownika miales na mysli zwykła ludzką przyzwoitość

To jednak rozmawiamy na różnych płaszczyznach doswiaczeń.

 

 

Pisząc o docenianiu mam na myśli wszystko co można do tego zaliczyć - zarówno wynagrodzenie jak i bycie po prostu człowiekiem (co powinno działać w każdą stronę). Po prostu pracownik też może (i powinien) mieć jakieś wymagania w stosunku do pracodawcy. Zdarzało mi się odejść z firmy z powodów zupełnie niefinansowych. Ale jak napisałem - nagminnym jest, że pracownicy z długim stazem są niedopłacani w swietle tego co oferuje rynek w branży i często jedynym sposobem żeby tę sytuację sobie poprawić jest przeskoczenie gdzie indziej bo podwyżki się doprosić nie mogą. A jak napisał @machlo firmy mają takie sytuacje "wliczone w koszta". tylko ja dalej nie do końca te rachunki rozumiem skoro zamiast dać podwyżkę pracownikowi muszą zapłącić np 20% wiecej komuś kogo zatrudnią na jego miejsce i jeszcze ponieść koszt wdrozenia nowej osoby. To ja już bym wolał dać te 20% (tyle to jest nierealne, ale niech nawet będzie 15%) podwyżki komuś kto jest w pełni wdrożony. Czasami czas wdrozenia na projekt to są dłuigie tygodnie (jeśli projekt jest duży i złożony) - mówię tu z doświadczenia w szeroko pojętej branży technicznej.

Edytowane 8 Marca przez Szymon.

[beniowski 6476]

1 godzinę temu, Autor1984 napisał(-a):

Widzisz Waldek bierzesz jakieś dane z kapelusza. Coś co było dawno temu, zostało Ci w głowie i wymachujesz szablą jak zręczny szermierz. Niestety to nie ma pokrycia w rzeczywistości.

https://www.aplikuj.pl/porady-dla-pracownikow/1932/zarobki-chiny-ile-mozna-zarobic-w-chinach

 

A co mają dane dot. płac w Chinach do polskiego rynku pracy? I do czego te Chiny porównujesz? Przeczytaj mój post i porównaj płace inżynierów w USA z tymi w Chinach w latach kiedy Steve Jobs wydawał iPada, a nie Chiny do Wietnamu - bo o tym pisałem. Jesteś trochę jak mój kolega z byłej pracy, który miał swoje teorie (bardzo zbieżne z twoimi) i po prostu był impregnowany na wszelkie inne. Biegał po biurze i mówił: PKB jest miarą sukcesu. Patrzcie jak PKB rośnie Chinom, a jak nam. Tylko z jakiego poziomu rósł ten PKB w Chinach, a z jakiego nam? Jak sobie porównam wioskę w Wietnamie gdzie była bieda aż piszczy i gdzie nagle wybuduje zakład tkacki jakaś firma z Europy, to im PKB nawet i 20%/rok skoczy, a płace może i 100%. Ale co to znaczy? Do jakiego poziomu to porównujemy? Z 50 dolarów na miesiąc do 100 masz wzrost 100% płacy. Tylko co to wciąż za płaca, owe 100 dolarów?

Jak napisałem post w którym czarno na białym autor (bo to był cytat z felietonu) napisał że 500+ (wg ciebie rozdawnictwo dla darmozjadów) niczym nie różni się od obniżki podatków (i tu i tu wydatki państw się powiększają) to napisałeś „Przebrnąłem przez to na szybko. Zastanawiam się co to ma wspólnego z tą dyskusją”? Gdy udowadniałeś że w Chinach jest wolność i możliwość nieograniczonego zarobkowania (Merce S i miliarderzy), to na mój argument że to zamordyzm i dyktatura napisałeś coś o schorowanym Xi. Na moje pytanie czemu się do Rosji nie przeniosłeś (13% PIT!!!) - zero odezwu. Na argument że klasie średniej w Europie najlepiej żyło się po II wojnie światowej do lat 80-tych (przy ‚komunistycznych’ regulacjach rynku pracy) - zero odezwu. 

Ja w życiu różne fazy miałem - bardziej lewicowe, potem centrowe, czasami prawicowe. Bo czytam wszystko: od prawa do lewa i zawsze coś sobie przyswoję, nawet jeśli się z jakimiś tezami nie zgadzam . A ty z góry wiesz co jest czarne, co białe i jesteś impregnowany na argumenty.

 

Pozwolę się posilić cytatem z Ha-Joon Changa z książki "23 Rzeczy, których nie mówią ci o kapitaliźmie"  - nie wiem czy czytałeś, ale nie wiem też czy polecać, bo facet pisze sprawach które konsekwentnie ignorujesz i których nie chcesz przyjąć do wiadomości.

"Wol­ny ry­nek nie ist­nie­je. Każ­dy ry­nek rzą­dzi się ja­ki­miś za­sa­da­mi i funk­cjo­nu­je w pew­nych ra­mach, któ­re ogra­ni­cza­ją wol­ność wy­bo­ru. Ry­nek wy­da­je nam się wol­ny tyl­ko dla­te­go, że tak bez­wa­run­ko­wo ak­cep­tu­je­my re­stryk­cje, któ­rym on pod­le­ga, że na­wet ich nie zde­fi­nio­wać tego, jak bar­dzo ja­kiś ry­nek jest „wol­ny” – to okre­śle­nie ma­ją­ce cha­rak­ter po­li­tycz­ny. Zwy­cza­jo­we twier­dze­nie po­wta­rza­ne przez wol­no­ryn­ko­wych eko­no­mi­stów o tym, że pró­bu­ją oni bro­nić ryn­ku przed po­li­tycz­nie mo­ty­wo­wa­ną in­ge­ren­cją rzą­du, jest fał­szy­we. Rząd jest za­wsze w grze, a wspo­mnia­ni wol­no­ryn­kow­cy po­sia­da­ją po­li­tycz­ne mo­ty­wa­cje, tak samo jak wszy­scy inni. Oba­le­nie mitu, że ist­nie­je coś ta­kie­go jak obiek­tyw­nie zde­fi­nio­wa­ny „wol­ny ry­nek”, jest pierw­szym kro­kiem w kie­run­ku zro­zu­mie­nia ka­pi­ta­li­zmu.

Pra­ca po­win­na być wol­na

W 1819 roku w bry­tyj­skim par­la­men­cie zo­sta­ła przed­sta­wio­na usta­wa re­gu­lu­ją­ca dzia­łal­ność fa­bryk ba­weł­ny. Jak na współ­cze­sne stan­dar­dy usta­wa ta była nie­wia­ry­god­nie „ła­god­na”. Za­ka­zy­wa­ła za­trud­nia­nia ma­łych dzie­ci, tych po­ni­żej 9. roku ży­cia. Star­sze dzie­ci (mię­dzy 10. a 16. ro­kiem ży­cia) nadal mo­gły­by pra­co­wać, tyle że ogra­ni­czo­no licz­bę go­dzin ich pra­cy do 12 dzien­nie (no tak, bar­dzo ła­god­nie je po­trak­to­wa­no). Nowe za­sa­dy mia­ły za­sto­so­wa­nie tyl­ko do fa­bryk ba­weł­ny, bo uzna­no, że pra­ca w nich jest szcze­gól­nie nie­bez­piecz­na dla zdro­wia pra­cow­ni­ków.

Pro­po­zy­cja wy­wo­ła­ła ogrom­ne kon­tro­wer­sje. Prze­ciw­ni­cy uwa­ża­li, że na­ru­sza ona świę­tość, jaką jest swo­bo­da za­wie­ra­nia umów, nisz­cząc w ten spo­sób sam fun­da­ment wol­ne­go ryn­ku. Pod­czas dys­ku­sji nad tym prze­pi­sem nie­któ­rzy człon­ko­wie Izby Lor­dów sprze­ci­wia­li się mu, ar­gu­men­tu­jąc, że „pra­ca po­win­na być wol­na”. Ich tok my­śle­nia był na­stę­pu­ją­cy: dzie­ci chcą (i mu­szą) pra­co­wać, na­to­miast wła­ści­w czym więc pro­blem?

Dzi­siaj na­wet naj­bar­dziej za­go­rza­li obroń­cy wol­ne­go ryn­ku w Wiel­kiej Bry­ta­nii i in­nych bo­ga­tych kra­jach nie wpa­dli­by na to, żeby przy­wró­cić pra­cę dzie­ci w ra­mach pa­kie­tu re­form li­be­ra­li­zu­ją­cych ry­nek, któ­re­go tak bar­dzo pra­gną. Jed­nak jesz­cze w koń­cu XIX i na po­cząt­ku XX wie­ku, kie­dy wpro­wa­dza­no pierw­sze po­waż­ne re­gu­la­cje do­ty­czą­ce pra­cy dzie­ci w Eu­ro­pie i Ame­ry­ce Pół­noc­nej, wie­lu sza­no­wa­nych oby­wa­te­li uwa­ża­ło, że re­gu­lo­wa­nie pra­cy dzie­ci jest nie­zgod­ne z za­sa­da­mi wol­ne­go ryn­ku.

Tak wi­dzia­na „wol­ność” ryn­ku jest jak pięk­no: za­le­ży od tego, co się komu po­do­ba. Je­śli są­dzisz, że pra­wo dzie­ci do nie­wy­ko­ny­wa­nia przy­mu­so­wej pra­cy jest waż­niej­sze niż pra­wo wła­ści­cie­li fa­bryk do za­trud­nie­nia każ­de­go, kogo tyl­ko uzna­ją za sto­sow­ne, cy dzie­ci jako na­ru­sze­nia wol­no­ści ryn­ku pra­cy. Je­śli zaś uwa­żasz od­wrot­nie, bę­dziesz wi­dzieć „znie­wo­lo­ny” ry­nek w oko­wach źle po­ję­tych re­gu­la­cji rzą­do­wych.

Nie mu­si­my co­fać się o dwa wie­ki, by do­strzec nor­my, któ­re uzna­je­my za oczy­wi­ste (i ak­cep­tu­je­my je jako „szum w tle” wol­ne­go ryn­ku), a któ­re – w mo­men­cie ich wpro­wa­dza­nia – po­waż­nie kwe­stio­no­wa­no jako pod­wa­ża­ją­ce wol­ny ry­nek. Kie­dy kil­ka­dzie­siąt lat temu po­ja­wi­ły się re­gu­la­cje zwią­za­ne z ochro­ną śro­do­wi­ska (na przy­kład do­ty­czą­ce emi­sji spa­lin przez sa­mo­cho­dy czy fa­bry­ki), wie­lu lu­dzi sprze­ci­wia­ło się im, twier­dząc, że na­ru­sza­ją one na­szą wol­ność wy­bo­ru. Prze­ciw­ni­cy re­gu­la­cji py­ta­li: sko­ro lu­dzie pra­gną jeź­dzić sa­mo­cho­da­mi bar­dziej za­nie­czysz­cza­ją­cy­mi śro­do­wi­sko, albo je­śli fa­bry­ki uzna­ją, że bar­dziej zy­skow­ne są me­to­dy pro­duk­cji, któ­re wią­żą się z jego więk­szym ska­że­niem, to dla­cze­go rząd miał­by za­po­bie­gać ta­kim wy­bo­rom? Dziś więk­szość lu­dzi uzna­je tego typu re­gu­la­cje za „na­tu­ral­ne”. Wie­rzą oni, że dzia­ła­nia krzyw­dzą­ce in­nych, choć­by w spo­sób cał­ko­wi­cie nie­za­mie­rzo­ny (jak w przy­pad­ku za­nie­czysz­czeń śro­do­wi­ska), po­win­ny być po pro­stu ogra­ni­cza­ne. Ro­zu­mie­ją też, że roz­sąd­nie jest ostroż­ne ko­rzy­stać z za­so­bów ener­gii, bo wie­le z nich ma cha­rak­ter źró­deł nie­od­na­wial­nych. Może im się rów­nież wy­da­wać słusz­ne ogra­ni­cza­nie ludz­kie­go wpły­wu na zmia­ny kli­ma­tycz­ne.

Sko­ro ten sam ry­nek bywa przez róż­nych lu­dzi po­strze­ga­ny jako cha­rak­te­ry­zu­ją­cy się od­mien­ny­mi stop­nia­mi wol­no­ści, to na­praw­dę nie ma obiek­tyw­ne­go spo­so­bu zde­fi­nio­wa­nia tego, jak bar­dzo jest on wol­ny. In­ny­mi sło­wy, wol­ny ry­nek to złu­dze­nie. Je­śli to tyl­ko dla­te­go, że do ta­kie­go stop­nia za­ak­cep­to­wa­li­śmy re­gu­la­cje, na któ­rych są one opar­te, że prze­sta­je­my je za­uwa­żać."

Pisałeś że masz córki - chciałbyś żeby pracowały zamiast chodzić do szkoły? A w Chinach (a i owszem, bogacących się na potęgę, ale wciąż biednych w stosunku dochodów na obywatela) to wciąż się zdarza.

 

I jeszcze jeden cytat z ww. książki z rozdziału “Większość ludzi w bogatych krajach zarabia więcej niż powinna”

Co ci mó­wią

W go­spo­dar­ce ryn­ko­wej lu­dzie wy­na­gra­dza­ni są sto­sow­nie do swo­jej pro­duk­tyw­no­ści. Wraż­li­wym le­wi­cow­com być może trud­no jest się po­go­dzić z fak­tem, że Szwed do­sta­je za tę samą pra­cę pięć­dzie­siąt razy tyle co miesz­ka­niec In­dii, ale roz­bież­ność ta sta­no­wi od­zwier­cie­dle­nie róż­ni­cy ich pro­duk­tyw­no­ści. Pró­by jej zre­du­ko­wa­nia w sztucz­ny spo­sób – na przy­kład przez wpro­wa­dze­nie pła­cy mi­ni­mal­nej w In­diach – pro­wa­dzą je­dy­nie do tego, żin­dy­wi­du­al­ne ta­len­ty i wy­sił­ki na­gra­dza­ne są nie­spra­wie­dli­wie i nie­efek­tyw­nie. Tyl­ko wol­ny ry­nek pra­cy wy­na­gra­dza lu­dzi efek­tyw­nie i spra­wie­dli­wie.
Cze­go ci nie po­wie­dzą

Róż­ni­ce w wy­na­gro­dze­niach mię­dzy bo­ga­ty­mi i bied­ny­mi kra­ja­mi ist­nie­ją przede wszyst­kim z po­wo­du kon­tro­li imi­gra­cji, a nie zróż­ni­co­wa­nia in­dy­wi­du­al­nej pro­duk­tyw­no­ści. Gdy­by mi­gra­cje były nie­ogra­ni­czo­ne, więk­szość pra­cow­ni­ków w bo­ga­tych kra­jach mo­gła­by zo­stać za­stą­pio­na przez pra­cow­ni­ków z bied­nych kra­jów i tak wła­śnie by się sta­ło. In­ny­mi sło­wy, wy­so­kość wy­na­gro­dzeń w du­żym stop­niu jest okre­śla­na po­li­tycz­nie. Inną spra­wą jest to, że bied­ne kra­je są bied­ne nie z po­wo­du swo­ich bied­nych oby­wa­te­li –ze swo­imi od­po­wied­ni­ka­mi z bo­ga­tych kra­jów – ale z po­wo­du swo­ich bo­ga­tych oby­wa­te­li, więk­szość któ­rych prze­gra­ła­by w ta­kim po­rów­na­niu. Nie ozna­cza to jed­nak, że bo­ga­ci w bo­ga­tych kra­jach mogą po­kle­pać się po ple­cach w uzna­niu dla swo­jej in­dy­wi­du­al­nej bły­sko­tli­wo­ści. Ich wy­so­ka pro­duk­tyw­ność jest moż­li­wa tyl­ko dla­te­go, że hi­sto­rycz­nie odzie­dzi­czy­li zbio­ro­we in­sty­tu­cje, któ­re słu­żą im wspar­ciem. Je­śli chce­my stwo­rzyć na­praw­dę spra­wie­dli­we spo­łe­czeń­stwo, po­win­ni­śmy od­rzu­cić mit, że wszyst­kim nam pła­ci się tyle, ile je­ste­śmy war­ci jako jed­nost­ki."
 

"Kie­row­ca au­to­bu­su w New Del­hi za­ra­bia oko­ło 18 ru­pii na go­dzi­nę. Kie­row­ca w Sztok­hol­mie za­ra­bia oko­ło 130 ko­ron, co la­tem 2008 roku od­po­wia­da­ło w przy­bli­że­niu 870 ru­piom. In­ny­mi sło­wy, szwedz­ki kie­row­ca za­ra­bia pra­wie pięć­dzie­siąt razy wię­cej od jego in­dyj­skie­go od­po­wied­ni­ka.

Eko­no­mia wol­no­ryn­ko­wa mówi nam, że je­śli coś jest droż­sze od po­rów­ny­wal­ne­go pro­duk­tu, to zna­czy, że jest lep­sze. In­ny­mi sło­wy, na wol­nych ryn­kach pro­duk­ty (w tym usłu­ga pra­cy) są wy­ce­nia­ne na tyle, na ile za­słu­gu­ją. Za­tem sko­ro szwedz­ki kie­row­ca – na­zwij­my go Sven – za­ra­bia pięć­dzie­siąt razy wię­cej niż in­dyj­ski kie­row­ca – na­zwij­my go Ram – to ozna­cza, że Sven jako kie­row­ca jest pięć­dzie­siąt razy bar­dziej pro­duk­tyw­ny niż Ram.

W krót­kim okre­sie, jak przy­zna­ją nie­któ­rzy (choć nie wszy­scy) wol­no­ryn­ko­wi eko­no­mi­ści, lu­dzie mogą pła­cić nad­mier­nie wy­so­ką cenę za ja­kiś stwa czy mody. Pła­ci­li na przy­kład ab­sur­dal­ne sumy za owe „tok­sycz­ne ak­ty­wa” pod­czas ostat­nie­go bo­omu fi­nan­so­we­go (któ­ry prze­szedł w naj­więk­szą re­ce­sję od cza­sów Wiel­kie­go Kry­zy­su), bo ule­gli spe­ku­la­cyj­nej go­rącz­ce. Jed­nak, jak tłu­ma­czą eko­no­mi­ści, coś ta­kie­go nie może trwać dłu­go, bo lu­dzie prę­dzej czy póź­niej zo­rien­tu­ją się, jaka jest rze­czy­wi­sta war­tość da­nej rze­czy (zob. Rzecz 16). Po­dob­nie bę­dzie w przy­pad­ku, gdy pra­cow­nik o zbyt ni­skich kwa­li­fi­ka­cjach ja­kimś cu­dem zdo­bę­dzie do­brze płat­ną pra­cę, dzię­ki oszu­stwu (na przy­kład sfa­bry­ku­je cer­ty­fi­kat) czy ble­fo­wa­niu pod­czas roz­mo­wy kwa­li­fi­ka­cyj­nej – wkrót­ce zo­sta­nie zwol­nio­ny i za­stą­pi go ktoś inny, bo szyb­ko się wyda, że nie jest tak pro­duk­tyw­ny, jak su­ge­ro­wa­ło­by jego wy­na­gro­dze­nie. Za­tem, idąc tym to­kiem ro­zu­mo­wa­nia, sko­ro Sven za­ra­bia pięć­dzie­siąt razy wię­cej niż Ram, to zna­czy, że jego pro­duk­tyw­ność jest pięć­dzie­siąt razy wyż­sza.

Ale czy jest tak w rze­czy­wi­sto­ści? Za­cznij­my od py­ta­nia, czy to w ogó­le moż­li­we, żeby ktoś pro­wa­dził au­to­bus pięć­dzie­siąt razy le­piej niż ktoś inny? Na­wet je­śli uda­ło­by nam się ja­koś zna­leźć spo­sób po­mia­ru ja­ko­ści pro­wa­dze­nia sa­mo­cho­du – czy jest moż­li­wa aż taka róż­ni­ca w wy­daj­no­ści kie­row­ców? Być może tak, je­śli po­rów­na­my za­wo­do­wych kie­row­ców wy­ści­go­wych, na przy­kład Mi­cha­ela Schu­ma­che­ra czy Le­wi­sa Ha­mil­to­na, do ja­kie­goś osiem­na­sto­lat­ka, wy­ka­zu­ją­ce­go się szcze­gól­nie sła­bą ko­or­dy­na­cją, któ­ry do­pie­ro co zro­bił pra­wo jaz­dy. Jed­nak trud­no mi jest so­bie po pro­stu wy­obra­zić, jak je­den za­wo­do­wy kie­row­ca au­to­bu­su może pra­co­wać pięć­dzie­siąt razy le­piej niż inny za­wo­do­wiec.

Co wię­cej, je­śli już, to praw­do­po­więk­sze umie­jęt­no­ści niż Sven. Sven może oczy­wi­ście być do­brym kie­row­cą jak na stan­dar­dy szwedz­kie, ale czy kie­dy­kol­wiek w ży­ciu mu­siał on wy­mi­jać na jezd­ni kro­wę, co Ram robi re­gu­lar­nie? Przez więk­szość cza­su od Sve­na wy­ma­ga się, żeby je­chał pro­sto (no do­brze, do tego po­wi­nien jesz­cze znać kil­ka ma­new­rów uni­ku, żeby po­ra­dzić so­bie z pi­ja­ny­mi kie­row­ca­mi w so­bot­nie wie­czo­ry), pod­czas gdy Ram musi pra­wie przez cały czas to­ro­wać so­bie dro­gę, gdy je­dzie wśród za­przę­gów wo­łów, ryk­szy i ro­we­rów, któ­re wio­zą skrzyn­ki na­pa­ko­wa­ne na trzy me­try wy­so­ko­ści. Za­tem, we­dług lo­gi­ki wol­no­ryn­ko­wej, to Ram po­wi­nien za­ra­biać wię­cej niż Sven, a nie od­wrot­nie.

Wol­no­ryn­ko­wy eko­no­mi­sta mógł­by na to od­po­wie­dzieć, że Sven za­ra­bia wię­cej, bo po­sia­da wię­cej „ka­pi­ta­łu ludz­kie­go”, to zna­czy umie­jęt­no­ści edu­ka­cji i szko­leń. Istot­nie, to pra­wie pew­ne, że Sven skoń­czył szko­łę śred­nią i ma za sobą 12 lat edu­ka­cji, pod­czas gdy Ram pew­nie le­d­wie po­tra­fi czy­tać i pi­sać po tym, jak prze­brnął przez 5 lat szko­ły w swo­jej wsi w Ra­dża­sta­nie.

Jed­nak nie­wie­le z tego do­dat­ko­we­go ka­pi­ta­łu ludz­kie­go, któ­ry Sven zdo­był pod­czas do­dat­ko­wych sied­miu lat edu­ka­cji, ma zna­cze­nie dla pro­wa­dze­nia au­to­bu­su. Nie po­trze­bu­je on wie­dzy o ludz­kich chro­mo­so­mach albo na te­mat woj­ny Szwe­cji z Ro­sją w 1809 roku, żeby do­brze pro­wa­dzić swój au­to­bus. Do­dat­ko­wy ka­pi­tał ludz­ki Sve­na nie tłu­ma­czy za­tem tego, dla­cze­go za­ra­bia on pięć­dzie­siąt razy wię­cej niż Ram.

Głów­nym po­wo­dem, dla któ­re­go Sven za­ra­bia pięć­dzie­siąt razy wię­cej niż Ram jest, uj­mu­jąc to wprost, pro­tek­cjo­nizm – szwedz­cy pra­cow­ni­cy mają ochro­nę przed kon­ku­ren­cją pra­cow­ni­ków z In­dii oraz in­nych bied­nych kra­jów w po­sta­ci kon­tro­li imi­gra­cji. Kie­dy się nad tym za­sta­no­wić, nie ma po­wo­du ku temu, by wszyst­kich szwedz­kich kie­row­ców au­to­bu­sów albo na­wet więk­szo­ści siły ro­bo­czej w Szwe­cji (czy w ja­kim­kol­wiek in­nym bo­ga­tym kra­ju), nie za­stą­pić ja­ki­miś miesz­kań­ca­mi In­dii, Chiń­czy­ka­mi czy Ghań­czy­ka­mi. Wie­lu tych ob­co­kra­jow­ców cie­szy­ło­by się z ułam­ka pen­sji, ja­kie otrzy­mu­ją szwedz­cy pra­cow­ni­cy, a wszy­scy po­tra­fi­li­by pra­co­wać przy­najm­niej rów­nie do­brze albo na­wet le­piej. I nie mó­wi­my tu wy­łącz­nie o ro­bot­ni­kach ni­sko wy­kwa­li­fi­ko­wa­nych, ta­kich jak sprzą­ta­cze czy za­mia­ta­cze ulic. Ogrom­na licz­ba in­ży­nie­rów, ban­kie­rów czy pro­gra­mi­stów, któ­rzy mo­gli­by z ła­two­ścią za­stą­pić swo­ich od­po­wied­ni­ków w Sztok­hol­mie, Lin­Na­iro­bi czy Qu­ito. Nie są jed­nak w sta­nie wejść na szwedz­ki ry­nek pra­cy, bo nie mają moż­li­wo­ści swo­bod­nej emi­gra­cji do Szwe­cji z po­wo­du ogra­ni­czeń imi­gra­cyj­nych. W efek­cie pra­cow­ni­cy szwedz­cy mogą żą­dać wy­na­gro­dze­nia pięć­dzie­siąt razy wyż­sze­go niż pra­cow­ni­cy w In­diach, mimo że pro­duk­tyw­ność wie­lu z nich nie jest wyż­sza niż pro­duk­tyw­ność ich in­dyj­skich ko­le­gów.

Edytowane 8 Marca przez beniowski